سطوح اصلاحی فیبوناچی

استراتژیهایی برای معامله با سطوح فیبوناچی اصلاحی
لئوناردو پیزانو که با نام مستعار فیبوناچی نیز شناخته میشود، یک ریاضیدان مشهور ایتالیایی بود که در سال 1170 در شهر پیزا ایتالیا به دنیا آمد.
پدر او گوگولیمو بوکاچیو در یک پست بازرگانی در شهر بوچیا که امروزه با نام بِجایا (Béjaïa) شناخته میشود – بندری بازرگانی در شمال شرق الجزایر – کار میکرد.
بهعنوان یک مرد جوان، فیبوناچی به تحصیل ریاضیات در بوچیا پرداخته و در طی سفرهای بیشمارش مزایای سیستم رقمی هندی – عربی را آموخت.
نکات کلیدی:
- در توالی اعداد فیبوناچی، بعد از اعداد 0 و 1 تمامی دیگر اعداد حاصل جمع دو رقم پیشین میباشند.
- در حوزهٔ معاملات، اعداد استفادهشده در سطوح فیبوناچی اصلاحی (Fibonacci retracement) اعدادی نیستند که در توالی فیبوناچی وجود دارند. بلکه بهجای آنها از اعدادی استفاده شده است که از روابط ریاضیاتی موجود در این توالی نشأت گرفتهاند.
- سطوح فیبوناچی اصلاحی با انتخاب نقاط سقف و کف در یک نمودار و استفاده از ابزار مرتبط نمایش داده میشوند. از سطوح فیبوناچی برای یافتن نقاط بازگشت احتمالی قیمت استفاده میشود.
نسبت طلایی
در سال 1202 پس از بازگشت به ایتالیا، فیبوناچی آنچه آموخته بود را در کتاب آباسی (Liber Abaci) مستند کرد. در کتاب آباسی، فیبوناچی توالی اعدادی را تشریح کرد که امروزه به نام او شناخته سطوح اصلاحی فیبوناچی میشود.
توالی اعداد فیبوناچی بعد از اعداد 0 و 1، شامل اعدادی است که تمامی آنها برابر جمع دو رقم پیشین خود میباشد. بنابراین این توالی بهشکلی که در ادامه آمده میباشد:
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610 و … که تا بینهایت ادامه سطوح اصلاحی فیبوناچی دارد. هر عدد تقریباً 1.618 برابر عدد قبلی خود است.
برای یادگیری خطوط و اعداد فیبوناچی مقاله آموزشی «خطوط و اعداد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال چیست؟» را مطالعه نمایید.
عدد 1.618 با نام پی (Phi) یا نسبت طلایی (golden ratio) شناخته میشود. نسبت طلایی بهشکلی مرموز در تمامی جهان اطراف ما دیده میشود.
در مهندسی، هنر و زیستشناسی. برای مثال، این نسبت در معماری ساختمان مشهور پارتنون (Parthenon)، در نقاشی مشهور لئوناردو داوینچی – مونالیزا، در گلهای آفتابگردان، گلبرگهای گل رز، پوسته صدفها، شاخههای درختها، صورت انسانها، گلدانهای یونانی قدیمی و حتی در کهکشانهای مارپیچی دیده شده است.
نسبت عکس نسبت طلایی، 0.618 است که از این نسبت نیز بهطور گسترده در معاملهگری با استفاده از فیبوناچی استفاده میشود.
سطوح فیبوناچی بهکاررفته در بازارهای مالی
در حوزه معاملهگری، اعداد استفادهشده در سطوح اصلاحی فیبوناچی اعدادی نیستند که در توالی فیبوناچی وجود داشته باشند. بلکه، آنها از روابط ریاضی موجود بین اعداد این توالی حاصل شدهاند.
پایه و اساس نسبت طلایی فیبوناچی که عدد 61.8 ٪ است، از تقسیم یک عدد در این توالی بر عدد بعدی خود بهدست میآید. برای مثال: 0.6180 = 144 / 89
نسبت 38.2 ٪ از تقسیم یک عدد در توالی فیبوناچی بر دومین عدد سمت راست خود بهدست میآید. برای مثال: 0.3819 = 233 / 89
نسبت 23.6 ٪ از تقسیم یک عدد بر عدد دیگری که سه واحد با آن فاصله دارد حاصل میشود. برای مثال: 0.2360 = 377 / 89
سطوح اصلاحی فیبوناچی (Fibonacci retracement levels) با مشخص کردن نقاط کف و سقف در نمودار و استفاده از ابزار فیبوناچی بهنمایش در میآیند.
ابزاری که نسبتهای مهم فیبوناچی مانند 23.6 ٪، 38.2 ٪ و 61.8 ٪ را بهصورت افقی بهنمایش میگذارد. این خطوط افقی، محدودههای بازگشت احتمالی قیمت بهشمار میروند.
سطح فیبوناچی 50 ٪ نیز بهطور معمول در سطوح فیبوناچی دیده میشود. با وجود اینکه سطح 50 ٪ براساس اعداد فیبوناچی بهدست نیامده است، این سطح را یکی از سطوح مهم در بازگشت قیمتها بهشمار میآورند. از این سطح بهطور ویژه در تئوری داو (Dow theory) یاد شده و همچنین در کارهای آقای گان (W.D. Gann) دیده میشود.
استفاده از سطوح اصلاحی فیبوناچی بهعنوان استراتژی معاملهگری
سطوح اصلاحی فیبوناچی معمولاً بهعنوان بخشی از استراتژیهای معاملهگری روند (trend trading strategy) مورد استفاده قرار میگیرند.
در این سناریو، معاملهگران یک اصلاح در روند را مشاهده کرده و سعی میکنند تا با استفاده از سطوح فیبوناچی ورودی کمریسک در جهت روند اولیه داشته باشند.
معاملهگرانی که از این استراتژی استفاده میکنند، احتمال میدهند که قیمت در یکی از سطوح فیبوناچی به حرکت در جهت روند اولیه ادامه داده و به همین جهت، به معامله وارد میشوند.
برای مثال، نمودار روزانه جفتارز یورو به دلار آمریکا (EUR/USD) را در شکل زیر میبینید. میتوانید مشاهده کنید که یک روند نزولی اصلی در تاریخ ماه مِی سال 2014 شکل گرفته است (نقطه A). قیمت در ماه ژوئن به کف رسیده (نقطه B) و حدود 38.2 ٪ از سطوح اصلاحی فیبوناچی را (نقطه C) بهعنوان اصلاح طی کرده است.
نمودار روزانه جفتارز یورو به دلار آمریکا (EUR/USD) را در این شکل میبینید. میتوانید مشاهده کنید که یک روند نزولی اصلی در تاریخ ماه مِی سال 2014 شکل گرفته است (نقطه A). قیمت در ماه ژوئن به کف رسیده (نقطه B) و حدود 38.2 ٪ از سطوح اصلاحی فیبوناچی را (نقطه C) بهعنوان اصلاح طی کرده است.
در این حالت، سطح 38.2 ٪ یک سطح عالی برای ورود به یک موقعیت معاملاتی فروش (Short position) و کسب سود از حرکات نزولی روند بوده است.
شکی وجود ندارد که بسیاری از معاملهگران سطح 50 ٪ و 61.8 ٪ را نیز زیر نظر خود داشتهاند. اما در این نمودار میبینیم که بازار آنقدر از قدرت صعودی برخوردار نبوده است که بتواند به آن نقاط برسد. بهجای آن، جفت ارز EUR/USD از نقطه C، حرکت به سمت پایین را آغاز کرده و توانسته با حرکتی نسبتاً روان، کف قیمتی ایجادشده در نقطهٔ B را بشکند.
احتمال بازگشت قیمتی زمانی افزایش مییابد که یک سری از سیگنالهای تکنیکال پس از رسیدن قیمت بهسطحِ مشخصی از فیبوناچیها، با یکدیگر تلاقی داشته باشند.
دیگر اندیکاتورهای تکنیکالی محبوب که در کنار سطوح فیبوناچی استفاده میشوند شامل الگوهای کندلی (candlestick patterns)، خط روند (trendlines)، حجم معاملاتی (trading volume)، نوسانسنجهای شتاب قیمت (momentum oscillator) و میانگین متحرک (moving averages) میباشند. دستهٔ زیادی از تأییدیههای اندیکاتوری وجود دارند که میتوانند سیگنال بازگشت قیمتی صادرشده را تقویت کنند.
سطوح اصلاحی فیبوناچی در بسیاری از ابزارهای مالی مانند سهام (stocks)، کالاها (commodities) و بازار مبادلات ارزهای خارجی فارکس (Foreign Currency Exchanges – FOREX) مورد استفاده قرار میگیرند.
همچنین میتوان از آنها در تایم فریمهای متفاوت استفاده کرد. هرچند، بهمانند دیگر اندیکاتورهای تکنیکال قدرت پیشبینی ابزار فیبوناچی نیز نسبی بوده و بستگی به تایم فریم مورد استفاده دارد.
هرچه تایم فریم بلندمدتتر باشد، احتمال صحیح بودن پیشبینیها نیز افزایش پیدا میکند. بهعنوان مثال، یک سطح اصلاحی 38.2 ٪ در یک نمودار هفتگی بسیار مهمتر از یک سطح اصلاحی 38.2٪ در یک نمودار پنج دقیقهای است.
استفاده از فیبوناچی گسترشی
در حالی که میتوان از سطوح اصلاحی فیبوناچی برای پیدا کردن نقاط احتمالی حمایت و مقاومت در بازار – محلهایی که معاملهگران میتوانند با امید گرفتن کل روند وارد معاملات شوند – استفاده کرد، فیبوناچی گسترشی (Fibonacci extension) میتواند این استراتژی را با مشخص نمودن اهداف سود، تکمیل کند.
برای یادگیری بیشتر فیبوناچی گسترشی مقاله آموزشی «فیبوناچی گسترشی یا انبساطی در تحلیل تکنیکال چیست؟» را مطالعه نمایید.
سطوح فیبوناچی گسترشی شامل تعدادی از سطحهای قیمتی میباشد که فراتر از سطح استاندارد 100 ٪ ترسیم شده و توسط معاملهگران برای یافتن نقاط خروج مناسب، مورد استفاده قرار میگیرند. سطوح اصلی فیبوناچی گسترشی شامل 161.8 ٪، 261.8 ٪ و 423.6 ٪ میباشند.
حال با نگاه کردن به نمودار جفتارز یورو به دلار آمریکا (EUR/USD)، به بررسی یک مثال میپردازیم:
به سطوح فیبوناچی گسترشی رسم شده در نمودار بالا نگاهی بیاندازید. میتوانیم یک هدف قیمتی (Price Target) احتمالی را برای معاملهگری که معاملهاش را از سطح اصلاحی 38.2 ٪ مثال قبلی نگه داشته است مشاهده کنیم. معاملهای که تا سطح 161.8 ٪ در قیمت 1.3195 حرکت کرده است.
جمعبندی
سطوح اصلاحی فیبوناچی میتواند نقاط بازگشت قیمتی را با دقتی بالا بهنمایش بگذارند. هرچند معامله با استفاده از آنها راحت نمیباشد. بهترین روش برای استفاده از این سطوح، به کارگیری آنها در یک استراتژی معاملاتی میباشد.
بهطور ایدئال، این استراتژی بهدنبال تلاقیای از سیگنالهای چندین اندیکاتور جهت تشخیص نقاط احتمالی بازگشت قیمتی میباشد. مناطقی که ورودی کمریسک (Low-risk entry) با سود بالا محسوب میشوند.
هرچند ابزارهای معاملاتی فیبوناچی، از مشکلی مشابه با تمامی استراتژیهای معاملهگری– حتی تئوری امواج الیوت – رنج میبرند. با این حال، بسیاری از معاملهگران با استفاده از نسبتهای فیبوناچی (Fibonacci ratios) و سطوح اصلاحی توانستهاند به موفقیتهای خوبی در روندهای طولانیمدت قیمت دست پیدا کنند.
سوالات و نظرات در خود را در مورد این مقاله در قسمت دیدگاهها با دیجی کوینر به اشتراک بگذارید. در سریع ترین زمان ممکن پاسخگوی شما عزیزان هستیم.
فیبوناچی در تحلیل تکنیکال – آموزش کامل و کاربردی تحلیل فیبوناچی
در تحلیل تکنیکال به حرکت در جهت روند را ایمپالس و حرکت در خلاف جهت روند را پولبک گفته می شود. سطوح فیبوناچی اصلاحی مناطقی را تعیین می کند که پولبک می تواند بازگشت کند و در جهت روند قرار بگیرد، به همین خاطر این سطوح قادرند در تایید نقاط ورودی در جهت روند بسیار حائز اهمیت به حساب آیند. به همین خاطر است که فیبوناچی در تحلیل تکنیکال را به یکی از بهترین اندیکاتور برای نوسان گیری تعبیر می کنند. فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بسیار پرکاربرد است و برای تعیین روند احتمالی سهم ها بسیار کمک حال سرمایه گذاران و تحلیل گران بورسی و حتی فعالان بازارهای جهانی و ارزهای دیجیتال است. حال این که فیبوناچی در تحلیل تکنیکال چه کاربردهای دیگری دارد و کجاها قادریم از سطوح اصلاحی و اعداد فیبوناچی استفاده کنیم را در ادامه این مقاله آموزشی برای شما به صورت کامل آموزش خواهیم داد.
فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
فیبوناچی در بازار بورس شامل خطوط حمایت و مقاومت (در مقاله اندیکاتورهای پرکاربرد در بورس به این موضوع اشاره داشتیم) که قیمت سهم در بین این سطوح حرکت می کند. در استفاده از ابزار های فیبوناچی درصد ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند سطوح اصلاحی فیبوناچی که بیشتر این درصد ها از نسبت درصد های بین اعداد فیبوناچی حاصل می شود، به غیر از چند عدد ابتدای سری اعداد فیبوناچی، هر کدام از اعداد دنباله، تقریبا ۱٫۶۱۸ برابر عدد پیش از خود می باشند و هر عدد ۰٫۶۱۸ برابر عدد پس از خود است. از طریق استفاده از فیبوناچی میتوان روند آتی قیمت یک سهم را پیش بینی کرد.
همانطور که احتمالا میدانید، دنباله فیبوناچی با ۰ و ۱ آغاز می شود و هر عدد مجموع دو عدد پیشین خود است. فیبوناتچی نه تنها در پیش بینی قیمت قابل استفاده است، بلکه در بازه های زمانی نیز وجود دارد و ترکیب کردن فیبوناچی های قیمتی و زمانی تحلیل های به مراتب قوی تر و دقیق تر را در اختیار ما قرار خواهد داد. سری فیبوناچی رشته ای از اعداد است که در آن اعداد غیر از دو عدد اول با محاسبه مجموع دو عدد پیشین حاصل می شود. در تصویر زیر می توانید این موضوع را در کنار فرمول محاسبه اعداد فیبوناچی ملاحظه کنید :
۳ دلیل استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
- یافتن سطوح حمایت و مقاومت
- تعیین حد ضرر
- پیدا کردن روند نزولی و صعودی قیمت
موارد استفاده فیبوناچی در بازار بورس
حالا که با مفهوم کلی اعداد فیبوناچی و موارد استفاده آن آشنا شدید، قصد داریم به اهمیتی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بپردازیم. در واقع شما عزیزان می توانید از سری فیبوناچی و نسبت های آن در بازار بورس و به منظور پیش بینی روند قیمتی سهم استفاده نمایید. شایان ذکر است که تحلیلگران بعد از بررسی نمودارهای قیمت سهام و روند آن ها، به وجود ارتباط میان نسبت های فیبوناچی و نمودارها پی بردند.
نسبت های فیبوناچی را می توان با نقاط حائز اهمیت در روندها مطابقت داد و به سطوح مقاومت و حمایت دسترسی پیدا کرد و در ادامه هم می توان به وسیله این سطوح، نقاط ورود و خروج به یک سهم را پیدا کرد و از آن ها برای شناسایی بهترین زمان خرید و یا فروش یک سهم استفاده کرد. البته این را هم در نظر داشته باشید که در طول زمان ابزارهای فیبوناچی بسیاری برای تحلیل نمودارها و نقاط بازگشت معرفی شده اند که بیانگر محدوده های حمایت و مقاومت می باشند و با شیوه های مختلفی ترسیم می شوند.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
این سطوح بازگشتی، مثل حمایت و مقاومت های پیشین که تنها قیمتی خاص را نقطه حساس می دانست، نیستند و قادرند در کنار قیمتی خاص، یک منحنی روی نمودار، خطی مورب یا زمان خاصی را به عنوان نقاط حساس حمایت و مقاومت تعریف نمایند که واقعا بی نظیر و پرکاربرد است. فیبوناچی اصلاحی، فیبوناچی خارجی، فیبوناچی انبساطی، فیبوناچی پروژکشن، فیبوناچی اکسپنشن و … از مواردی به حساب می آید که از طریق آن ها می توان روند آتی قیمت سهم را پیش بینی کرد.
دلیل محبوبیت تحلیل فیبوناچی در معاملات
- سطوح فیبوناچی نقاط مرجع ملموسی را ایجاد می کند، پس در صورت استفاده صحیح، از انتزاعی شدن موضوع جلوگیری خواهد کرد.
- سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی، سطوح نامرئی حمایت و مقاومت به شمار می روند.
- سطوح فیبوناچی اعداد هندسی اند، پس سطوح گسترش و اصلاحی پس از رسم چشم نواز به نظر خواهند آمد.
مهم ترین سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
- ۱۶۱٫۸ درصد
- ۶۱٫۸ درصد
- ۳۸٫۲ درصد
فرق بین سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی
سطوح اصلاحی فیبوناچی، نشان دهنده سطوح کمتر از ۱۰۰ درصد یک موج قیمتی اند و این در حالی است که سطوح گسترش، سطوح بالاتر از ۱۰۰ درصد را هم برای ما به نمایش در خواهند آورد. سطوح فیبوناچی تحت عنوان سطوح حمایتی و مقاومتی قابلیت استفاده خواهند داشت، از این سطوح تحت عنوان ابزاری به منظور تعیین هدف قیمتی نیز می توان استفاده نمود.
شیوه استفاده از سطوح اصلاحی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
وقتی که سهامی روند قوی را در یک جهت داشته باشد، بر این باوریم که پولبک آن به میزان یکی از درصدهای سطوح اصلاحی فیبوناچی است (۷۶٫۴، ۶۱٫۸، ۳۸٫۲، و ۲۳٫۶). بعضی مدل ها ۵۰ درصد را نیز اعمال می کنند. برای مثال، چنانچه سهمی از ۱۰۰۰ تومان به ۱۱۰۰ تومان برسد، انتظار خواهد رفت که پولبک آن حدود ۲۳ تومان، ۳۸ تومان، ۵۰ تومان، ۶۲ سنت، یا ۷۶ تومان باشد.
جالب است بدانید که در اوایل یا اواخر روند ها، وقتی که قیمت هنوز در حال افزایش یا کاهش است، این احتمال وجود دارد که اصلاح هایی با درصد بالاتر هم دیده شود. به عنوان مثال وقتی دو روند نزولی بین ۶۱٫۸ درصد و ۳۸٫۲ درصد وجود داشته باشد، این نمونه ای از اصلاح فیبوناچی است. طبق این فرضیه، این شیوه و دنبال کردن این دنباله شرایطی معمول برای روند سهام به حساب می آید.
چنانچه استراتژی معاملاتی روزانه شما سیگنالی برای فروش در آن منطقه قیمت در نظر می گیرد، سطح فیبوناچی به تایید این سیگنال کمک شایانی خواهد داشت. سطوح فیبوناچی همین طور سطوح قیمتی را در جاهایی که باید برای تشخیص فرصت های معاملاتی کاملا هوشیار باشید، برای شما به تصویر خواهند کشید. گفتنی است که در واقع استفاده از ابزار اصلاح فیبوناچی یک فرایند ذهنی است و این امکان وجود دارد که دو فرد به شیوه ای مختلف آن را تعبیر نمایند.
می توان گفت که چندین و چند نوسان قیمت در طول یک روز معاملاتی در دسترس است، پس تمامی افراد ۲ نقطه یکسان را به یکدیگر متصل نخواهند کرد. دو نقطه ای که شما وصل می کنید، امکان دارد آن ۲ نقطه ای که دیگران متصل می کنند، نباشد. به منظور جبران این موضوع، سطوح اصلاحی را روی تمام موج های برجسته قیمت رسم نمایید و در ادامه ببینید کجای نمودار چندین خط فیبوناچی روی هم قرار می گیرد، امکان دارد این منطقه یک منطقه قیمتی با اهمیت محسوب شود.
نکات مهم در خصوص با فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
- اصلاح فیبوناچی مناطق احتمالی هستند که باید برای پولبک ها در نظر داشته باشید.
- سطوح فیبوناچی، هرچند مهم به حساب می آید، ولی همیشه نقاط دقیق عطف بازار را نمایان نخواهند کرد.
- اگر قیمت ۱۰۰ درصد موج قیمت قبلی را اصلاح کند، می توان گفت که دیگر فیبوناچی اعتباری نخواهد داشت.
- اندیکاتور فیبوناچی ممکن است بتوانند سطح مناسب ورود به معامله را پیش بینی کند، ولی نقطه ورود مشخصی را تعیین نخواهد کرد.
- اگر ابزار اصلاحی فیبوناچی را در حرکت های قیمت بسیار کوچک مورد استفاده خود قرار دهید، این امکان وجود دارد که نتیجه مناسبی از این عمل دریافت نکنید، بخاطر این که در این صورت، سطوح قیمت به قدری به هم نزدیک خواهند بود که تقریبا هر سطح سطوح اصلاحی فیبوناچی قیمتی با اهمیت به نظر خواهد آمد.
- اگر در منطقه یک سطح فیبوناچی سیگنال معاملاتی می گیرید، قادرید آن ها را به عنوان یک تایید به حساب بیاورید. با سطوح اصلاحی فیبوناچی بازی کنید و آن ها را روی نمودارهای خود اعمال کنید. اگر از استفاده از اندیکاتور فیبوناچی عملکرد خوبی را مشاهده کردید و توانستید با آن کار کنید، از آن استفاده کنید.
خلاصه متن
اندیکاتور فیبوناچی یکی از پرطرفدارترین و قدیمی ترین ابزار های تحلیلی است که جزو اندیکاتورهای پرکاربرد در بورس به حساب می آید و شامل؛ فیبوناچی اصلاحی ، فیبوناچی خارجی ، فیبوناچی انبساطی و فیبوناچی پروژكشن است. ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال با استفاده از نسبت طلایی ۱٫۶۱۸ که در همه سطوح فیبوناچی صدق می کند به کمک معامله گران می آید. در حقیقت به کمک اندیکاتور فیبوناچی قادرید برای شناسایی سقف و کف نمودارهای قیمت، ابتدا و انتهای موج ها و پیش بینی نقاط ورود و خروج از سهم مانند دیگر ابزارهای تکنیکال مورد استفاده خود قرار دهید. انیدکاتور فیبوناچی یکی از بهترین اندیکاتور برای نوسان گیری در بورس است.
فیبوناچی ریتریسمنت چیست؟
یکی از ساده ترین و کاربردی ترین ابزار های گروه فیبوناچی، فیبوناچی ریتریسمنت یا داخلی بازگشتی میباشد.زمانی که بازار در یک روند خاص شروع به حرکت میکند بعد از مدتی نسبت به اصلاح قیمت تمایل دارد و پس از اصلاح حرکت قبلی را از سر میگیرد.
اگر بازار در مسیر روند صعودی قرار داشته باشد میزان این اصلاح از کف حرکت پایینتر نخواهد رفت و اگر بازار در مسیر روند نزولی قرار داشته باشد میزان اصلاح از سقف حرکت فراتر نخواهد رفت.به وسیله ابزار فیبوناچی Retracement می توان سطوح مهم اصلاحی را که امکان برگشت به روند اصلی را دارندشناسایی کرد.
سطوح فیبوناچی Retracement با خطوط افقی برای نشان دادن نواحی مقاومت و حمایت قبل از شروع روند اصلی رسم میشوند. این سطوح با رسم یک خط روند بین بالاترین و پایینترین سطح قیمت با اعداد ۲۳٫۶%، ۳۸٫۲%، ۵۰%، ۶۱٫۸% و ۱۰۰% مشخص میشود.
مراحل رسم فیبوناچی ریتریسمنت :
- یک روند را پیدا می کنیم.
- نقاط حداکثر و حداقل را مشخص می کنیم.
- با استفاده از ابزار فیبوناچی که در نرمافزارهای تحلیل تکنیکال وجود دارد نقاط بالا و پایین را به هم وصل می کنیم(در روند صعودی برای رسم فیبوناچی ریتریسمنت می بایست نقطه کف به نقطه سقف و در روند نزولی نقطه سقف به نقطه کف وصل میشود).
با انجام مراحل فوق سطوحی که از قبل برای فیبوناچی ریتریسمنت تعریف شدهاند در بین ناحیه بالایی و پایینی روند قرار میگیرند.
نحوه معامله با استفاده از ابزار فیبوناچی Retracement:
بعد از تشخیص روند غالب بازار، و نسبت به مشخص کردن سطوح اصلاحی فیبوناچی سطوح حمایت و مقاومت اقدام می کنیم و با مشاهده بازگشت های قیمتی در سطوح اصلاحی فیبوناچی اقدام به ورود یا خروج از معامله می کنیم.
از میان نسبت های اصلی در ابزار retracement ، نسبتهای .۰۶۱۸ و ۰٫۷۸۶ از اهمیت بالایی برخورهستند و قیمتها در برخورد با این سطوح با احتمال بیشتری بازگشت میکنند.
عکسالعمل بازار نسبت به این دو سطح در فیبوناچی Retracement بسیار مهم است وباید رفتار بازار در تراز ۰٫۶۱۸ فیبوناچی ریتریسمنت را زیر نظر داشت تا در صورت مشاهده علائم بازگشتی وارد بازار شد.
اگر بازار به تراز ۰٫۶۱۸ بی اعتنا باشد، می بایست رفتار آن را در تراز ۰٫۷۸۶که یک تراز مهم فیبوناچی ریتریسمنت محسوب میشود زیر نظر قرار داد چرا که قبل از بازگشت به قیمت ابتدایی آخرین فرصت برای برگشت بازار است.
اگر بازار به تراز ۰٫۷۸۶ فیبوناچی ریتریسمنت بی اعتنا باشد معمولا می بایست منتظر یک شکست قیمت در محدوده حمایتی یا همان قیمت ایتدایی باشیم.
آموزش فیبوناچی در فارکس
ابزار فیبوناچی در بین معاملهگران بسیار محبوب است و دلایل خوبی نیز دارد. فیبوناچی یک ابزار جهانی برای تحلیل تکنیکال است که میتواند در بازههای زمانی و بازارهای متفاوتی استفاده شود.
مدلهای مختلفی از فیبوناچی وجود دارد از قبیل: اصلاحی (Retracement) فیبو expansion که در برخی پلتفرمها مثل سایت Tradingview به نام extension میباشد، فیبو Arcs یا کمانی، فیبو Fan سطوح اصلاحی فیبوناچی سطوح اصلاحی فیبوناچی و همچنین فیبو زمانی.
در این مقاله نحوه ترسیم صحیح دنباله فیبوناجی و استفاده از فیبو اصلاحی و extension را توضیح خواهیم داد.
فهرست مطالبی که خواهید خواند.
آموزش فیبوناچی در فارکس
اغلب، معاملهگران که هیچ تجربه قبلی با فیبوناچی ندارند، نگران هستند که “این کار را اشتباه انجام میدهند” و سپس آنها به هیچ سطوح اصلاحی فیبوناچی وجه از این ابزار استفاده نمیکنند. من میتوانم به شما اطمینان دهم، در مورد ترسیم فیبوناچی هیچ گونه درست یا غلطی وجود ندارد و همچنین خواهید دید که معاملهگران مختلف از فیبوناچی به روشهای کمی متفاوت استفاده میکنند.
سطوح فیبوناچی بر اساس درصد است، به این معنی که حتی وقتی آنها را به شکل متفاوتی ترسیم میکنید، اغلب آنها به درستی تراز میشوند.
مرحله اول برای رسم فیبوناچی: حرکت A به B را پیدا کنید
برای استفاده از فیبوناچی اصلاحی، ابتدا باید حرکت قیمت را از نقطه “A به B” را مشخص کنید. منظور ما از “A تا B” چیست؟
نقطه A: منشاء جدید حرکت قیمت یا روند است. به عبارت دیگر نقطه شروع گام حرکتی قیمت در یک روند. این نقاط معمولا در swing highها یا swing lowها میباشد.
نقطه B: جایی که حرکت روند متوقف میشود و معکوس میشود تا اصلاح شود.
حالا بیایید ابزار فیبوناچی را برای حرکت A به B اعمال کنیم. برای این کار، ما ابزار فیبوناچی را از پلتفرم معاملاتی خود انتخاب میکنیم ، نقطه “A” را انتخاب میکنیم ، آن را به “B” میکشیم و رها میکنیم.
مرحله دوم: پیدا کردن نقطه اصلاحی C
بعد از اینکه حرکت A به B را مشخص کردید و ابزار فیبوناچی خود را در نمودارهای خود رسم کردید، باید بتوانید نقطه C را پیدا کنید.
C = نقطهای که اصلاحات به پایان میرسد و قیمت به جهت اصلی خود بر میگردد.
همانطور که میبینید، سه تصویر زیر حرکت معمولی ABC از یک اصلاح فیبوناچی را نشان میدهد. نقطه C در هر سه نمودار بسیار واضح است و قیمت دقیقاً از سطوح فیبوناچی به روند قبلی برگشته است.
عکس زیر یک سناریو را نشان میدهد که در آن قیمت یعد از برخورد به سطوح فیبوناچی به روند قبلی بازنگشته است، بلکه با شکست این سطوح در یک روند جدید قرار گرفته است.
اما همانطور که در تصویر چهارم میبینید، از ابزار فیبوناچی میتوان برای شناسایی مناطق پشتیبانی و مقاومت استفاده کرد و همچنین به زودی جزئیات بیشتری را بررسی خواهیم کرد. آخرین تصویر به خوبی نشان میدهد که چگونه قیمت در چندین سطح مختلف فیبوناچی در طول اصلاح واکنش نشان میدهد.
به این نکته مهم توجه داشته باشید که مهمترین سطوح فیبوناچی اصلاحی سطحهای ۳۸% ، ۵۰% و ۶۱.۸% میباشد، که معمولا اصلاح یک روند در این سطوح به پایان میرسد و قیمت به روند قبلی خود باز میگردد. اکثر معاملهگران سطح ۶۱.۸% را به عنوان آخرین سطح اصلاحی در نظر میگیرند.
استراتژی فیبوناچی فارکس
۱- استفاده از فیبو اصلاحی برای ورود به معامله
متداولترین کاربرد برای سطوح اصلاحی این است که منتظر اصلاح قیمت به یکی از سطوح مهم باشیم و بعد از شکل گیری یک الگوی کندلی خوب مثل پبن بار یا انگولفینگ وارد معامله در جهت روند اصلی شویم.
۲- استفاده از فیبو به عنوان حمایت و مقاومت
یک روش دیگر این است که سطوح فیبو را در یک روند در تایم فریم بلند مدت مثل روزانه رسم کنیم و سپس به تایم پایینتر مثل یک ساعته رفته، در آنجا خواهید دید که واکنش قیمت به این سطوح شبیه به زمانیست که قیمت به نواحی حمایت و مقاومت برخورد میکند، که بعد از برخورد به آنها میتوان در جهت خلاف روند بلند مدت وارد شد.
در تصویر زیر نمودار روزانه جفت ارز EUR/USD را نشان میدهد. همانطور که میبینید، یک حرکت منظم “A به B” وجود دارد. تصویر بعدی همان اصلاح فیبو را نشان میدهد اما در بازه زمانی ۴ ساعت. همانطور که مشاهده میکنید قیمت در تایم پایینتر به وضوح به این سطوح واکنش نشان داده است.
فیبو تایم روزانه
۳-فیبوناچی اکستنشن برای حد سود
در فیبو اکسپنشن از دو موج به هم پیوسته موج سومی با نسبتهای فیبوناچی حاصل میشود. همچنین میتوانید از فیبو اکستنشن برای حد سود خود استفاده کنید. متداولترین سطوح اکستنشن ۱۳۸.۲ و ۱۶۱.۸ هستند.
برای رسم فیبو اکستنشن ابتدا موج اول یا روند اصلی را از نقطه A به B در نظر میگیریم و سپس اصلاح آن را از نقطه B تا C رسم میکنیم، بعد از آن این ابزار موج سوم را به ما نشان میدهد که از سطوح آن میتوان به عنوان تارگت معاملاتمان استفاده کنیم.
معمولا هرگاه اصلاح یک روند به نواحی ۵۰% یا ۶۱.۸% در فیبوناچی اصلاحی میرسد، بعد از آن قیمت به روند خود بازمیگردد، که در اینصورت میتوان سطح ۱۶۱.۸% در فیبو اکستنشن را به عنوان تارگت قیمت در نظر گرفت.
اگر قیمت از سطح ۳۸% فیبو اصلاحی بازگردد میتوان ناحیه ۱۳۸% اکستنشن را به عنوان هدف قیمت در نظر داشت.
برای اینکه این موضوع را بهتر متوجه شوید به تصاویر زیر دقت کنید.
به این نکته توجه داشته باشید که فیبوناچی به تنهایی شاید زیاد سود آور نباشد.
در صورتی که این ابزار را با دیگر روشها مثل استراتژی شکست، الگوهای کندل استیک و الگوهای خطی ترکیب کنید، شاهد افزایش بازده معاملات خود به صورت چشمگیری خواهید بود.
فیبوناچی چیست و چگونه میتوان با انواع آن نمودار را تحلیل کرد؟
مهمترین هدف معاملهگران و سرمایهگذاران در بازارهای مالی، سودآوری است؛ این کار با استفاده از انواع گوناگونی از روشها و ابزارهای تحلیل ممکن میشود. یکی از این روشها، روش فیبوناچی است. فیبوناچی در واقع به مجموعهای از ابزارهای تحلیل تکنیکال گفته میشود که برمبنای برخی از معادلات پیچیده ریاضی، به معاملهگران کمک میکند بتوانند بهترین زمان را برای معامله بیابند و قیمتها را پیشبینی کنند.
لئوناردو پیسانو ملقب به فیبوناچی (Fibonacci)، ریاضیدانی ایتالیایی بود که در سال 1170 میلادی در شهر پیزا (Pisa) بهدنیا آمد؛ در جوانی ریاضیات را در بوجیا آموخت و در سفرهای خود با سیستم اعداد “هند و عربی” آشنا شد. او در سال 1202 میلادی طی تحقیقات خود، سری یا دنباله اعداد فیبوناچی را کشف کرد.
در این مطلب با اعداد، کاربردها، انواع و نحوه استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال آشنا میشویم.
اعداد فیبوناچی و بازارهای مالی
در دنباله اعداد فیبوناچی، بعد از 0 و 1، هر عدد مجموع دو عدد قبلی است. نخستین اعدا این سری عبارتند از: 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89، 144، 233، 377، 610، 987. این اعداد بهنام لئوناردو فیبوناچی نامگذاری شدند. اعدادی که در معاملات با روشهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار میگیرند، مشابه اعداد دنباله فیبوناچی نیستند، بلکه آنها از روابط ریاضی بین اعداد در این دنباله مشتق شدهاند. سطوح اصلاح فیبوناچی با در نظر گرفتن نقاط بالا و پایین نمودار قیمت و علامتگذاری نسبتهای کلیدی فیبوناچی به صورت افقی برای ایجاد یک شبکه نشان داده میشود. از این خطوط افقی برای شناسایی نقاط معکوس و بازگشت احتمالی روند قیمت استفاده میشود. این اعداد همچنین کاربردهای دیگری نیز دارند.
نسبت و عدد طلایی چیست؟
کشف سری اعداد فیبوناچی همچنین باعث کشف نسبتی ریاضی شد که به آن نسبت طلایی میگویند. نسبت طلایی حاصل نسبت هر عدد از سری فیبوناچی به عدد قبل از خود است. این نسبت در طول سری فیبوناچی آنقدر پیش میرود که به عددی به نام عدد طلایی نزدیک میشود.
در سری فیبوناچی هر عدد تقریبا 1.618 برابر عدد قبلی است. از آنجا که نسبت طلایی در بسیاری از ساختارهای طبیعی و دستساز بشر وجود دارد، معاملهگران معتقدند این نسبت در بازارهای مالی نیز موضوعیت دارد.
کاربرد فیبوناچی در معاملات
سطوح فیبوناچی نوعی چارچوب هستند که معاملهگران از طریق آن نمودارهای خود را مشاهده میکنند. این چارچوب نه چیزی را پیشبینی میکند و نه مشارکت میکند؛ اما بر تصمیمات تجاری هزاران معاملهگر تاثیر میگذارد. با اینحال مطالعات فیبوناچی راه حلی جادویی برای معاملهگران ارائه نمیدهد؛ بلکه باید بتوانیم دادههای فیبوناچی را تحلیل کنیم تا بتوانیم از آنها بهعنوان راهنمای معاملات بهره بگیریم. برخی از معاملهگران معتقدند: فیبوناچی میتواند پیشبینیهایی ارائه دهد که تا 70 درصد قابل اعتماد هستند.
سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
هر سطح فیبوناچی یک خط افقی روی نمودار است که نقاط احتمالی پشتیبانی و مقاومت را نشان میدهد. این سطوح بر اساس اعداد فیبوناچی تعیین میشوند و هر سطح با یک درصد همراه است. با یاد داشته باشید درصدهایی مانند: 50 درصد یا 100 درصد، جزو سطوح فیبوناچی نیستند؛ اما توسط کاربران استفاده میشوند. همچنین از بین درصدهای فیبوناچی، 61.8 درصد به درصد طلایی مشهور است. مهمترین و پرکاربردترین درصدهای فیبوناچی عبارتند از:
- 23.6 درصد
- 38.2 درصد
- 61.8 درصد
- 78.6 درصد
معرفی ابزارهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
ابزارهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال کاربردهای فراوانی دارند. این کاربردها و روش استفاده از آنها را همچون یکی ابزار سطوح اصلاحی فیبوناچی تحلیلی تعریف میکنیم. ابزارهای فیبوناچی روشهای برای پیشبینی و تحلیل بازگشت یا ادامه روند قیمت هستند. بهعبارت دیگر این ابزارها خطوط حمایت و مقاومت را پیشبینی میکنند. در ادامه با مهمترین این ابزارها آشنا میشویم.
فیبوناچی اصلاحی
فیبوناچی اصلاحی یا فیبو ریتریسمنت (Fibonaacci Retracement) مشهورترین ابزار فیبوناچی است. سطوح احتمالی پایان حرکت اصلاحی در این روش پیشبینی میشوند؛ بنابراین با استفاده از این روش میتوانیم نقاط ورود مناسب را به معاملات بیابیم. نحوه استفاده از فیبوناچی اصلاحی، اینگونه است که بعد از رسم سطوح فیبوناچی روی نمودار تصور میکنیم: وقتی بازار در سمت و سویی خاص در حرکت است و در مقاطعی به اصلاح قیمت، تمایل دارد، این اصلاحها از کف و سقفی که با استفاده از فیبوناچی رسم کردهایم، عبور نمیکند.
فیبوناچی پروژکشن
فیبوناچی پروژکشن یا فیبو پروجکشن (Fibonacci Projection) حاصل تعیین 3 نقطه است: نقطه کف، سقف و یک اصلاح، چه در صعود و چه در نزول قیمت. بنابراین ابتدا باید نقطه کف یا سقف، سپس نقطه سقف یا کف را تیک میزنیم و دست آخر، ابزار را میکشیم تا نقطه اصلاح؛ در این شرایط، ابزار مورد نظر، نقاط خارج از این بازه به ما نشان میدهد یا پیشبینی میکند.
فیبوناچی زمانی
فیبوناچی زمانی (Fibonacci Time Zone) به جای سطوح افقی از سطوح عمودی استفاده میکند. این نوع از انواع فیبوناچی یک ابزار فنی بر اساس زمان است. در این روش، معمولا شاخص، از یک نوسان بزرگ بالا یا پایین در نمودار قیمت آغاز میشود. فیبوناچی زمانی به معاملهگران نشان میدهد، در چه مناطقی از زمان، احتمال یک چرخش بزرگ دیگر در بالا یا پایین نمودار وجود دارد.
فیبوناچی خارجی
فیبوناچی خارجی یا فیبو اکستنژن (Fibonacci Extension) یکی از ابزارهای فیبوناچی است که با استفاده از آن میتوانیم سطوح قیمتی بیش از 100 درصد را پیشبینی کنیم. برای مثال اگر یک سهام در بورس، از سقف قبلی خود بالاتر برود، میتوانیم با استفاده از این ابزار، سطوح جدید مقاومتی را بعد از عبور از سقف قبلی، تخمین بزنیم.
فیبوناچی کمانها
در فیبوناچی کمانها یا فیبو آرکس (Fibonacci Arcs)، ترازهای اصلاحی بهصورت تعدادی کمان نمایش داده میشوند. بنابراین در این نوع از فیبوناچی ما با خطوط افقی یا عمودی فیبوناچی سروکار نداریم. در فیبو آرکس، کمانها، نشاندهنده نقاط برگشت قیمت، با توجه به صعودی یا نزولی بودن آنها هستند. برای استفاده از این ابزار، کافی است دو نقطه ابتدا و انتهای یک روند را بههم متصل کنیم.
فیبوناچی بادبزن
فیبوناچی بادبزن یا فیبو فَن (Fibonacci Fan) تشکیل شده از خطوطی است که از یک نقطه منشا میگیرند. این خطوط بهصورت خطوطی کج، ترازهای اصلاحی را بهشکل خطوط روند نشان میدهند. در نمودار شمعی، کافی است کندل ابتدا و انتهای روند قیمت را بههم متصل کنید تا خطوطی دیگر پدیدار شوند. خطوطی که ترازهای بازگشت قیمت را تخمین میزنند.
فیبوناچی کانال
فیبوناچی کانال یا فیبو چَنِل (Fibonacci Channel) مناسب زمانی است که نمودار قیمت در حال حرکت در طول یک کانال است. در این ابزار، نقاط حمایت و مقاومت پیش روی نمودار قیمت بعد از شکست کانال، پیشبینی میشوند. بنابراین برای استفاده از ابزار فیبوناچی در بورس یا بازارهای مالی دیگر، باید سه نقطه را مشخص کنید؛ نقاط کف و سقف کانال و نقطه شکست کانال.
با کمک ابزارهای فیبوناچی دقت معاملات خود را افزایش دهید
ابزارهای فیبوناچی هرکدام بهصورتی طراحی شده و سامان یافتهاند که بتوانند تحلیلگران و نیز معاملهگران را در پیشبینی رفتارهای نمودار قیمت یاری کنند و بهترین زمانها را برای ورود به معامله به آنها پیشنهاد دهند. ابزارهای فیبوناچی دارای مبناهای پیچیده ریاضی هستند، اما این مساله نباید مانع استفاده معاملهگران از آنها شود؛ زیرا برای درک برآوردهای ابزارهای فیبوناچی، تحلیلگر یا معاملهگر، نیازی به انجام محاسبات ریاضی ندارد. بنابراین با استفاده از این ابزارها میتوانید احتمال موفقیت خود را افزایش دهید.