روش های کنترل ریسک در سرمایهگذاری

مدیریت ریسک مالی چیست؟ تعریف، تحلیل و رویکردها
مدیریت ریسک مالی، با استفاده از ابزارهای مالی کارآمد، طراحی و اجرا می شود تا شرکت را از ریسک های مختلف مالی محافظت نماید. به دلیل وجود تقاضایزیاد در این زمینه، مدیریت ریسک مالی اکنون به عنوان یک رشته مجزا تدریس می شود و دروس آن شامل مدیریت ارتباط بین جنبه های داخلی موسسات مالی و عوامل خارجی است که بر سرمایه گذاری تاثیر می گذارد.
تعریف مدیریت ریسک مالی
مدیریت ریسک مالی به فرآیند پیشرفت تدریجی و دائمی ارزش مالی قابل قبول در هر سازمان اشاره دارد. ابزارهای مالی معمولا برای کمک به تیم مدیریت به منظور مدیریت افشای ریسک، به ویژه ریسک اعتباری و ریسک بازار، مورد استفاده قرار می گیرند. سایر ریسک ها عبارتند از ریسک سهام، ریسک تأمین کننده، ریسک مشتری، ریسک شرکا، ریسک مالی، ریسک نقدینگی و ریسک های مربوط به نرخ بهره، نرخ ارز و تبدیل و قیمت کالاها. الگوریتم مدیریت ریسک مالی شبیه به مدیریت ریسک عمومی است. فرآیند مدیریت ریسک مالی عموما به سه مرحله تقسیم می شود: شناسایی منابع ریسک، ارزیابی آن و تدوین طرح های مربوطه. هر دو رویکرد کمی و کیفی، در مدیریت ریسک مالی قابل اجرا و امکان پذیر است و استفاده از هر یک از این روش ها به نوع ریسکی که تیم مدیریت با آن مواجه است، بستگی دارد. هدف مدیریت ریسک مالی به عنوان یک شاخه خاص از مدیریت ریسک، کمک به اولویت بندی ابزارهای مالی و استفاده از آنها برای مدیریت ریسک های پر هزینه است. وابستگی متقابل بین ریسک باعث خطرناک تر شدن آنها می شود و شرکت یا مبلغ سرمایه گذاری شده، در معرض آسیب پذیری بیشتری قرار می گیرند. به عنوان مثال، نرخ ارز (تبدیل) و نرخ بهره به شدت به یکدیگر وابسته هستند. بنابراین وابستگی آنها باید در هنگام تدوین چارچوب مدیریت ریسک مالی مورد توجه قرار گیرد. مدیریت ریسک مالی، با استفاده از ابزارهای مالی کارآمد، طراحی و اجرا می شود تا شرکت را از ریسک های مختلف مالی محافظت نماید. به دلیل وجود تقاضای زیاد در این زمینه، مدیریت ریسک مالی اکنون به عنوان یک رشته مجزا تدریس می شود و دروس آن شامل مدیریت ارتباط بین جنبه های داخلی روش های کنترل ریسک در سرمایهگذاری موسسات مالی و عوامل خارجی است که بر سرمایه گذاری تاثیر می گذارد. همچنین بازارهای مالی مدرن را نیز شامل می شود. مدیریت ریسک مالی، درک و شناخت خوبی را برای پایه ریزی تکنیک های مدرن مدیریت ریسک ارائه می دهد.
مطالب مرتبط:
تجزیه و تحلیل مدیریت ریسک مالی
فرض کنید یک شرکت یا یک تیم مدیریت مالی قصد دارد، میزان شدت و انواع ریسک های احتمالی را محاسبه کند. برای این کار، تیم باید وضعیت کامل را تجزیه و تحلیل کند و با استفاده از تکنیک، رویکرد یا روشی که بیشتر از سایر روش ها قابل اجرا است، مانع روی دادن ریسک و یا به حداقل رساندن آثار آن شود. در اینجا ما روش ها و رویکردهای مدیریت ریسک مالی را با ذکر چند مثال توضیح خواهیم داد:
روش های انجام تجزیه و تحلیل مدیریت ریسک مالی
ارزش در معرض ریسک (VAR): یکی از مهمترین روش ها یا اقدامات برای مدیریت ریسک مالی، تحلیل VAR است. ارزش در معرض ریسک، بر مبنای میزان خسارات احتمالی، احتمال شدت صدمات و آسیب ها و مدت زمان محاسبه می شود. تصور کنید یک پروژه فرضی توسط یک شرکت مالی انجام می شود که ارزش در معرض ریسک آن در طی یک ماه، برابر با 7 و کل سرمایه آن 20 هزار روپیه هند است. این بدان معنی است که در هر ماه از طول عمر پروژه، 7 درصد احتمال از دست دادن 20 هزار روپیه وجود دارد. مثال دیگر، سرمایه گذاری معمولی یک شرکت یا یک فرد است. اگر معیار اندازه گیری VAR، 10 هزار روپیه و سطح اطمینان، 38 درصد اطمینان در طول دوره 29 روزه و بدون سرمایه گذاری یا فروش تا روز 29ام باشد، آنوقت 38 درصد احتمال دارد که سرمایه گذار، مبلغ 10 هزار روپیه را در یک ماه از دست دهد. ارزش در معرض ریسک، یک مقدار تقریبی برای احتمال زیان مالی یا از دست دادن سرمایه است. ضررهای واقعی ممکن است بیشتر یا کمتر از ارزش تخمین زده شده باشد.
تحلیل رگرسیون: یکی دیگر از روش ها یا رویکردهای مدیریت ریسک مالی، تحلیل رگرسیون است. این تحلیل برای برای مطالعه آثار و پیامدهای حاصل از قرارگیری یک متغیر در معرض هر نوع تغییر است. مثلا این تحلیل، نشان می دهد که چه مقدار تغییرات نقدینگی در هنگام مواجهه با افزایش یا کاهش نرخ بهره رخ خواهد داد.
تجزیه و تحلیل سناریو: تجزیه و تحلیل سناریو یکی دیگر از روش های قدرتمند مدیریت ریسک مالی است. حتی گاهی اوقات به عنوان یکی از تکنیک های مدیریت ریسک مالی به شمار می آید. همچنین با نام های آزمون فشار، آزمون ه حساسیت یا تجزیه و تحلیل "چه خواهد شد اگر (what if)؟" نیز شناخته می شود. در این روش، مدیران و تیم های مالی به بحث و تهیه چند سناریوی فرضی و در عین حال مرتبط به موضوع می پردازند و سوالی که مطرح می کنند این است: که اگر این وضعیت رخ دهد، چه خواهد شد؟ سایر سوالات عبارتند از: اگر بازار سهام 48 درصد سقوط کند، چه خواهد شد؟ اگر بانک مرکزی نرخ بهره را 29 درصد افزایش دهد، چه خواهد شد؟ اگر نرخ ارز 30 درصد کاهش یا 29 درصد افزایش یابد، چه خواهد شد؟ اگر یک مشتری مهم را از دست دهیم، چه خواهد شد؟ پس از ارزیابی، نتایج تحلیل های سناریو فرضی با در نظر گرفتن افشای ریسک بر مبنای محاسبات، به یک مقدار کمی تبدیل می شوند که نشان دهنده مبلغ زیان ناشی از ریسک است. سپس بیشترین مبلغ پیش بینی شده روش های کنترل ریسک در سرمایهگذاری برای زیان، به عنوان بدترین سناریو مورد بررسی قرار می گیرد.
بهترین راهکارهای کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس
تفاوت اصلی روشهای سرمایهگذاری در بورس، به نحوه مدیریت دارایی و میزان ریسک آنها مربوط میشود.
به گزارش برنا، یکی از چالشهای اصلی سرمایهگذاران در بازار سرمایه، پیدا کردن راه حلی برای کاهش ریسک سرمایهگذاری در بورس است. همانطور که میدانید روشهای مختلفی برای سرمایهگذاری در بورس وجود دارد. استفاده از این روشها باعث میشود که افراد با درجه ریسکپذیری گوناگون، بتوانند از مزایای سرمایهگذاری در بورس نهایت استفاده را ببرند. تفاوت اصلی روشهای سرمایهگذاری در بورس، به نحوه مدیریت دارایی و میزان ریسک آنها مربوط میشود.
سرمایه گذاری مستقیم و غیر مستقیم
به صورت کلی میتوان گفت روشهای سرمایهگذاری در بورس به دو دسته سرمایهگذاری مستقیم و سرمایهگذاری غیرمستقیم تقسیم میشود. در روش سرمایهگذاری مستقیم همه فعالیتهای مربوط به سرمایهگذاری، از تحلیل و بررسی بازار گرفته تا خرید و فروش سهام و تشکیل سبد سرمایهگذاری توسط خود فرد انجام میشود. از آنجایی که تحلیل و بررسی بازار، نیازمند صرف وقت و داشتن دانش تحلیلی است، بنابراین این روش را میتوان گزینه پر ریسکی برای افراد مبتدی دانست. اما در روش سرمایهگذاری غیرمستقیم همه امور مربوط به سرمایهگذاری و مدیریت دارایی افراد توسط شرکتهایی که مجوزهای روش های کنترل ریسک در سرمایهگذاری روش های کنترل ریسک در سرمایهگذاری لازم برای این فعالیت را از سازمان بورس اخذ کردهاند، انجام میشود. بنابراین روش سرمایهگذاری غیرمستقیم، گزینه کم ریسکتری نسبت به سرمایهگذاری مستقیم در بورس است.
سرمایهگذاری غیر مستقیم و انواع آن
اما بهترین روش برای کاهش ریسک سرمایهگذاری در بورس - برای افرادی که دانش مالی یا وقت ندارند - سرمایهگذاری غیرمستقیم است. سرمایهگذاری غیرمستقیم به سه روش سرمایهگذاری در صندوق درآمد ثابت، سرمایهگذاری در صندوق سهامی و سبدگردانی اختصاصی انجام میشود. هر کدام از این روشها ویژگیهای خاص خود را دارند که افراد بنا به شرایط میتوانند از روش مناسب و مطابق با نیازهای خود استفاده کنند.
بهترین گزینه سرمایهگذاری برای افراد ریسک گریز
سرمایهگذاری در صندوق درآمد ثابت را میتوان بهترین گزینه سرمایهگذاری برای افراد با درجه ریسکپذیری کم دانست. صندوقهای درآمد ثابت، نوعی از صندوقهای بورسی هستند که مجوزهای لازم برای مدیریت دارایی افراد را از سازمان بورس دریافت کردهاند. بیشتر دارایی این صندوقها در سپردههای بانکی و اوراق درآمد ثابتی مانند اوراق مشارکت، اوراق اجاره و اسناد خزانه اسلامی سرمایهگذاری میشود. این صندوقها سود تقریبا ثابتی را به صورت دورهای به سرمایهگذاران خود پرداخت میکنند. سود این صندوقها به صورت روزشمار محاسبه میشود و معمولا بالاتر از سود بانکی است؛ بنابراین میتوان گفت صندوق درآمد ثابت جایگزین مناسب سود بانکی است.
صندوق سهامی و کسب سود متناسب با نوسان بورس
صندوق سهامی بهترین گزینه سرمایهگذاری برای افرادی است که قصد کسب بازدهی متناسب با رشد بازار سرمایه را دارند. این صندوقها نیز مجوزهای لازم برای فعالیت خود را از سازمان بورس دریافت کردهاند. بیشتر دارایی این صندوقها در سهام شرکتهای بورسی سرمایهگذاری شده است. بنابراین اگر بازار سرمایه با رشد قیمت همراه باشد، ارزش دارایی سرمایهگذار نیز رشد میکند، ولی اگر قیمتها در بازار با افت مواجه شوند، سرمایهگذاری سودآور نخواهد بود. صندوقها برای اینکه بتوانند بازدهی مطلوبی برای سرمایهگذاران داشته باشند، از افراد حرفهای و تحلیلگران خبره بازار استفاده میکنند. به این ترتیب میتوان گفت با استفاده از صندوقهای سهامی میتوانید بدون داشتن دانش کافی یا صرف وقت برای تحلیل و بررسی بازار، بازدهی مطلوبی از بازار سرمایه کسب کنید.
سبدگردانی، اختصاصیترین روش سرمایهگذاری
اما اختصاصیترین روش سرمایهگذاری در بورس، سبدگردانی است. در این روش شرکتهای سبدگردان به صورت کاملا اختصاصی، مدیریت دارایی شما را بر عهده میگیرند. این شرکتها با سنجش میزان ریسکپذیری افراد، سبد اختصاصی از سهام و انواع اوراق متناسب با درجه ریسکپذیری فرد تشکیل میدهند. تفاوت اصلی این روش با صندوقهای سهامی را میتوان در نحوه مدیریت دارایی و میزان سرمایه اولیه دانست. در صندوقهای سهامی مدیریت دارایی به صورت عمومی انجام میشود و امکان سرمایهگذاری با مبالغ کم نیز وجود دارد. اما سبدگردانی به صورت کاملا اختصاصی برای سرمایههای بالا انجام میشود. در صندوقها امکان سرمایهگذاری با مبالغ کم، حتی یک میلیون تومان نیز وجود دارد، اما حداقل مبلغ سرمایهگذاری در روش سبدگردانی در بیشتر شرکتهای سبدگردان حداقل یک میلیارد تومان است.
مشاوره رایگان برای انتخاب بهترین روش سرمایهگذاری در بورس
همانطور که بیان شد انتخاب بهترین روش سرمایهگذاری در بورس، کاملا به درجه ریسکپذیری و میزان سرمایه اولیه شما ارتباط دارد. کارگزاری فارابی به عنوان یکی از کارگزاران برتر بازار سرمایه، به علاقهمندان به سرمایهگذاری در این بازار، مشاوره رایگان جهت انتخاب بهترین روش سرمایهگذاری میدهد. مشاوره بورس آنلاین در این کارگزاری، توسط کارشناسان خبره بازار انجام میشود. برای استفاده از خدمات مشاورهای کارگزاری فارابی به صورت آنلاین و رایگان میتوانید با شماره 1561 تماس بگیرید.
کتاب کنترل ریسک در بازار سرمایه
انتشارات: چالش
کد کتاب : | 45466 |
شابک : | 978-6226017190 |
قطع : | رقعی |
تعداد صفحه : | 53 |
سال انتشار شمسی : | 1399 |
نوع جلد : | شومیز |
سری چاپ : | 2 |
زودترین زمان ارسال : | --- |
معرفی کتاب کنترل ریسک در بازار سرمایه اثر علی رحمانی نوکاشتی
ترس از ضرر یکی از آفت های معامله گری است. کتاب کنترل ریسک در بازار سرمایه به شما کمک می کند تا این آفت بزرگ را از بین ببرید. این کتاب مکمل تحلیل تکنیکال است و با اجرای دقیق مفاهیم آن می توانید به ضریب موفقیت بالایی در بازار سرمایه برسید.
در کتاب کنترل ریسک در ابتدا انواع ریسک تعریف می شود. سپس مفاهیم حد ضرر و حد سود و نحوه ی محاسبه آن آموزش داده می شود و سپس به محاسبه ریسک پرداخته می شود و در انتها به آموزش استفاده از نرم افزار کتاب پرداخته می شود.
لوح فشرده همراه کتاب شامل نرم افزار کنترل ریسک و آموزش نحوه ی نصب و استفاده از این نرم افزار است. در این نرم افزار با توجه به مفاهیم گفته شده در کتاب می توان ریسک هر سهم را محاسبه نمود.
راه حل های کاهش ریسک سرمایه گذاری
اوضاع سختی را به لحاظ اقتصادی تجربه میکنیم. از یک طرف گرانی ها و تغییر قیمت ها به صورت ناگهانی دارد امان ما را میبرد و از طرف دیگر، داریم به این فکر میکنیم چطور میتوانیم سرمایه خود را چند برابر کنیم که بتوانیم با آن کاری انجام دهیم. برای تمام مردم جهان یکی از مهمترین راهکارها، انجام سرمایه گذاری است. روش های سرمایه گذاری هم تا دلتان بخواهد متنوع و رنگارنگ است.
همین موضوع آدم را میترساند، در عین حال امیدوار هم میکند. از سرمایه گذاری روی بازار طلا و مسکن گرفته تا بازار بورس و ارز دیجیتال. اینها شاید از دور جالب به نظر بیایند اما وقتی از نزدیک با آن روبرو میشوید یا میخواهید پول خود را روی یکی از این روشها بگذارید، دست و دلتان میلرزد. طبیعی است برای پولتان زحمت کشیده اید. در چنین شرایطی چه باید کرد؟ چطور میشود راه حل هایی برای کاهش ریسک سرمایه گذاری پیدا کرد؟ اصلا چنین چیزی ممکن است؟
اول از همه خودتان را بشناسید!
از راهکارهای مهم برای کاهش ریسک سرمایه گذاری شناخت خودتان و همچنین حد تحملتان در مواجهه با انواع ریسک هاست. فرقی نمیکند روی چه چیزی بخواهید سرمایه بگذارید، به هر حال قرار است در این بازار ریسکی وجود داشته باشد. 2 فاکتور بسیار مهم وجود دارد که میتواند کمک کند تا میزان تحمل ریسکتان را بسنجید. یکی خالص سرمایه تان است و دیگر تعیین ریسک پذیری تان که مسئله ای شخصیتی است.
باید حواستان به این نکته باشد که ریسک سرمایه یعنی پولی که اگر در سرمایه گذاری از دست هم دادید، تاثیری در زندگی تان نداشته باشد. اگر خالص دارایی و همچنین میزان ریسک پذیری تان بالاست پس در مواجهه با انواع ریسک، آدم محکمی هستید. در غیر این صورت احتمالا باید احتیاط هایی در هنگام سرمایه گذاری بکنید و سراغ روش هایی بروید که خطر کمتری دارند.
واقع بینی و دقیق بودن، مرحله بعدی است!
کاری که بعد از این باید بکنید، درآوردن تاریخچه سرمایه گذاری، رشد درآمدی، تیم مدیریت و میزان بدهی تان است. ارزیابی تمامی این موارد به شما کمک میکند تا بتوانید ریسک سرمایه گذاری تان را تا حد زیادی کاهش دهید.
متنوع بودن مهم است!
سرمایه خود را یک جا نگذارید. پخش کردن سرمایه یکی از مهمترین نکاتی است که در سرمایه گذاری باید همواره به آن توجه داشته باشید. اصلا فرقی نمیکند سرمایه تان را قرار است روش های کنترل ریسک در سرمایهگذاری فقط روی بورس بگذارید یا روی ارز دیجیتال، سعی کنید روی سهام یا ارزهای دیجیتال مختلف سرمایه گذاری کنید. احتمالا از دیگران هم شنیده باشید که بگویند سبد سرمایه گذاری ات را متنوع کن که اگر یکی از سهام یا ارزهای روش های کنترل ریسک در سرمایهگذاری دیجیتالت، ضرر کرد، از سود دیگری جبران شود. پس متنوع بودن سبد سرمایه گذاری نیز یکی از راه های مهم کاهش ریسک سرمایه گذاری است.
مدام سرمایه گذاری تان را کنترل کنید!
بیایید این مورد را با یک مثال برایتان بگوییم. شما قرار است روی فلان ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری کنید. یکی را انتخاب میکنید به مدت 2 سال نگه دارید، یکی را میخرید که 1 سال بعد بفروشید و یکی را هم میخرید که مدام و روزانه با آن معامله کنید. در چنین شرایطی مهم است که هر 6 ماه یک بار یا حتی کمتر، شروع به ارزیابی رفتار سرمایه های خود بکنید. باید ببینید در طول مدت زمانی که دارید آنها را نگه میدارید چه رفتاری نشان میدهند و چطور میتوانید آینده شان را ارزیابی کنید که بتوانید در زمان مناسب، اقدام به فروش کنید.
نگاهی بلندمدت داشته باشید!
عموما وقتی از سرمایه گذاری حرف میزنیم نباید نگاهتان به این شکل باشد که پولی را بگذارید و توقع داشته باشید در مدت زمانی کوتاه به شما سودی حسابی بدهد. توصیه ما این است روی هر چیزی که سرمایه گذاری میکنید، همواره به این فکر کنید که قرار است سالها سراغ آن پول نروید. پس نگاه بلندمدت را فراموش نکنید.
همه این کارها را باید تنهایی بکنید؟
نه نیازی نیست! به هر حال ممکن است شما کارتان هیچ ربطی به سرمایه گذاری و مسائل مالی نداشته باشد. چطور میتوانید این کارها را انجام دهید وقتی هیچ نسبتی با مسائل مالی ندارید؟ در چنین شرایطی کمک گرفتن از افراد متخصص و کاربلد همان چیزی است که برای کاهش ریسک سرمایه گذاری به آن نیاز دارید. پلتفرمی برای ارائه مشاوره در زمینه های مختلف سرمایه گذاری و مالی ، میتواند بهترین گزینه شما برای داشتن سرمایه گذاری مطمئن باشد.
ریسک سرمایه گذاری و کنترل آن با تهیه طرح توجیهی فنی و اقتصادی
ریسک به معنای احتمال عدم موفقیت است ریسک پذیری پذیرفتن این واقعیت است که ما در این لحظه از فرصت هایی چشم پوشی میکنیم تا در آینده فرصتهای بیشتری داشته باشیم و در حقیقیت خطر و فرصت را در کنار هم میبینیم. وقتی صحبت از پول و سرمایهگذاری به میان میآید تاثیر ریسک پذیری (Risk propensity) بیشتر دیده میشود؛ برای آشنایی با انواع مختلف ریسک سرمایهگذاری و معیارهای ریسک پذیری در ادامه مقاله همراه ما باشید تا با انواع ریسک در سرمایه گذاری آشنا شوید.
در همین ابتدای مقاله ، توصیه می نماییم با گروه سرمایه گذاری و فنی مهندسی طاها به مدیریت دکتر امین نعیم آبادی آشنا شوید .
چرا ریسک وجود دارد؟
از آغاز پیدایش تمدن، انسان ها همواره با عوامل متغیر و خطرهای زیادی مواجه بوده اند و احتمال خسارت همواره وجود داشته است. انسان نخستین با مخاطرات طبیعی مواجه بوده و به تدریج آموخته است که اتفاقات ناخوشایند را پیش بینی کند و برای مقابله با آنها آماده باشد. هر چه میزان رشد و پیشرفت انسان بیشتر میشود، در معرض تصمیمگیری ها و پیچیدگی های بیشتری قرار میگیرد و در معرض ریسکهای بیشتری قرا میگیرد.
کنترل ریسک با تهیه روش های کنترل ریسک در سرمایهگذاری طرح توجیهی فنی و اقتصادی
ریسک سرمایهگذاری چیست؟
در مفهوم مالی به احتمال اختلاف میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی ریسک گفته میشود. این انحراف بازده میتواند مثبت یا منفی باشد، هر اندازه احتمال عدم موفقیت در سرمایهگذاری بیشتر باشد، در اصطلاح روش های کنترل ریسک در سرمایهگذاری گفته میشود که ریسک سرمایهگذاری بیشتر خواهد بود.
اصل ثابتی در سرمایهگذاریوجود دارد مبنی بر اینکه سرمایهگذار از ریسک و خطر گریزان و به سمت بازده و سود تمایل دارد؛ به همین خاطر است که سرمایهگذاران ریسک گریز از ورود سرمایه خود به جایی که خطر و ریسک وجود دارد یا افق نامشخصی در برابر سود و اصل سرمایهشان هست، امتناع میکنند.
ریسک گریزی را میتوان اینطور بیان کرد که سرمایه گذاران طرحهای مخاطرهآمیز را نمیپذیرند مگر آنکه بازده مورد انتظار طرح خیلی زیاد باشد.
طبقه بندی افراد از نظر پذیرش ریسک :
سرمایهگذاران را از منظر پذیرش ریسک میتوان به سه دسته تقسیم نمود:
افراد ریسکگریز: این افراد استراتژی محافظهکارانه دارند. یک شخص ریسک گریز ترجیح میدهد که بازده مطمئن بدست آورد و در حالتی که درصد احتمال بالای موفقیت مطرح باشد شرکت خواهد کرد.
افراد ریسکپذیر: این افراد استراتژی جسورانه دارند و شخص در این حالت خواهان پذیرش ریسک است و تمایل دارد شانس خود را بیازماید.
افراد خنثی نسبت به ریسک: سومین گروه افرادی هستند که به اصطلاح آنها را ریسک خنثی مینامند. این افراد ارزش پولی را مقدار ارزش اسمی آن میدانند.
معیارهای سنجش ریسک سرمایه گذاری
برای اندازه گیری ریسک سرمایه گذاری معیارهای متفاوتی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها انحراف معیار بازده تاریخی یا میانگین یک سرمایهگذاری است. بالا بودن انحراف معیار محاسبه شده نشاندهنده بالا بودن ریسک سرمایهگذاری میباشد.
شرکتهای بسیاری زمان و منابع مالی خود را صرف شناسایی ریسک های متفاوتی که در معرض آن هستند قرار داده تا بتوانند ریسک خود را ارزیابی و مدیریت کنند.
چند نوع موقعیت ریسکی داریم؟
موقعیت های ریسکی که افراد با آن مواجه میشوند معمولا شامل دو دسته میشود
ریسکهای واقعی یا خالص (Pure Risk)
این ریسکها در واقع همان خطرات فیزیکی هستند که بطور روزمره ممکن است با آنها درگیر شویم. مثل خطر تصادف، بیماری، طلاق، بلایای طبیعی و … . این مسائل عمدتا در اختیار ما نیستند و در صورت وقوع نتیجه ای جز خسارت ندارند. این ریسکها عموما قابلیت بیمه شدن دارند و همیشه موجب زیان میشوند.
ریسکهای سوداگرانه یا پویا
این نوع ریسک ها معمولا در شرایط اقتصادی قابل سنجش هستند و نتیجه احتمالی آنها میتواند سود یا زیان باشد. انواع سرمایهگذاریهای اقتصادی، بازی های بر مبنای شرطبندی، بازی های شانسی از جمله چنین ریسک هایی هستند. در این حالت بر خلاف ریسکهای واقعی، شخص سرمایهگذار نسبت به پذیرش ریسک عمل خود اختیار دارد و میتواند تصمیم بگیرد که ریسک کند یا خیر.
کنترل ریسک با تهیه طرح توجیهی فنی و اقتصادی
۲ نوع اساسی ریسک
بر اساس معیارهای مختلف ریسک را به انواع مختلفی تقسیم میکنند. در یک تقسیم بندی کلی ریسک به دو نوع اساسی تقسیم میشود.
ریسک سیستماتیک
این نوع ریسک مربوط به کل بازار بوده و سرمایه گذار نقشی در کنترل آن ندارد روش های کنترل ریسک در سرمایهگذاری و غیر قابل حذف است. این ریسک تنها به یک شرکت و یا یک صنعت خاص محدود نبوده و کل بازار را در بر میگیرد. این نوع ریسک غیرقابل پیشبینی و اجتناب ناپذیر است. مواردی نظیر سیاست های اقتصادی، نرخ تورم، شرایط سیاسی بر سود سهام و ارزش سرمایه تاثیرگذار است و سرمایهگذار دخالتی در آنها ندارد.
ریسک غیرسیستماتیک
این نوع ریسک مرتبط با یک سهم یا یک صنعت خاص است، این ریسک قابل حذف بوده و میتوان آن را کاهش داد. مثلا روش های کنترل ریسک در سرمایهگذاری زمانی که یک شرکت در اثر اشتباه در تصمیم گیری های کلان و مدیریت ضعیف با چالش مواجه میشود و ارزش سهام ان پایین میآید، سرمایه گذار میتواند با بررسی وضعیت شرکت از خرید سهام چنین شرکتی اجتناب کند.
همانطور که گفتیم ریسک ها بر اساس معیارهای مختلف طبقه بندی های متفاوتی دارند، در ادامه مقاله میتوانید سایر تقسیم بندی های ریسک را مشاهده کنید.
ریسک نرخ سود (Interest rate risk)
فرض کنید دو گزینه برای سرمایهگذاریدارید. خرید سهام با سود مورد انتظار ۳۰ درصد و خرید اوراق مشارکت با سود ثابت ۲۰ درصد. کسی که ریسک پذیری بالاتری داشته باشد خرید سهام را ترجیح خواهد داد. اما اگر بانک تصمیم بگیرد که نرخ سود را به ۳۰ درصد برساند در این حالت فردی که اوراق مشارکت خریداری کرده است بدون تحمل ریسک به این سود دست یافته است. این ریسک مربوط به زمانی است که تغییر در نرخ سود باعث دگرگونی ارزش یک سرمایهگذاری گردد، این نوع ریسک معمولا روی اوراق مشارکت و اوراق بدهی بیشتر اثر میگذارد.
ریسک تورم (Inflation risk)
فرض کنید شما سهامی خریده اید که انتظار دارید در پایان سال سود ۴۰ درصد برای شما داشته باشد، اگر نرخ تورم سالانه را ۱۵ درصد فرض کنیم. انتظار دارید در پایان سال ۲۵ درصد سود کرده باشید و این میزان بازدهی برای شما رضایت بخش است. حالا اگر نرخ تورم به ۳۰ درصد برسد، شما در انتهای سال ۱۵ درصد سود کرده اید که این میزان از بازده مورد نظر شما کمتر روش های کنترل ریسک در سرمایهگذاری بوده است و ممکن است اصلا برایتان به صرفه نباشد. به این نوع ریسک که در اثر افزایش نرخ تورم به فرد تحمیل می شود، ریسک تورم میگویند.
ریسک مالی (Financial risk)
اگر شرکتی که سهام آن را خریداری کرده اید، حجم زیادی وام از بانک دریافت کرده باشد، باید اصل وام و سود حاصل از آن را در یک دوره زمانی به بانک پرداخت کند، بنابراین تعهدات مالی زیادی نسبت به بانک دارد و در صورتی که نتواند در سررسید مقرر به تعهدات خود عمل کند با مشکلات مالی زیادی مواجه خواهد شد و سهام این شرکت در معرض ریسک مالی زیادی قرار خواهد گرفت
ریسک نقدشوندگی (liquidity risk)
یکی از ویژگی های دارایی خوب آن است که به سرعت به پول نقد تبدیل شود. فرض کنید قصد دارید سهام شرکتی را در بازار به فروش برسانید ولی به دلیل عملکرد نامناسب شرکت، خریداری برای آن سهام پیدا نمیشود، در این حالت شما با ریسک نقد شوندگی مواجه هستید. در واقع هرقدر خرید و فروش یک دارایی سریعتر انجام شود، ریسک نقدشوندگی کمتر میشود.
ریسک نرخ ارز (currency risk)
اگر شرکتی که سهام آن را خریداری کردهاید، عمده مواد مصرفی خود را از خارج از کشور تهیه میکند، زمانی که قیمت ارز افزایش پیدا میکند باید بهای بیشتری برای تهیه مواد اولیه بپردازد و در نتیجه هزینه های شرکت زیاد میشود و به تبع آن ارزش سهام شرکت پایین میآید.
کنترل ریسک در سرمایه گذاری
مدیریت دارایی و کنترل ریسک سرمایه گذاری
از قدیم گفته اند همه تخم مرغ های خود را در یک سبد نگذارید. یکی از راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری ، تنوعبخشی به داراییها میباشد. در واقع با سرمایهگذاری در چند سهام، ریسک کلی سبد سهام کمتر از مجموع ریسکهای تک تک سهام خواهد شد. استفاده از تنوعبخشی این امکان را فراهم میکند که با کنار هم قراردادن داراییهای مالی متنوع ریسک کمتری را متحمل شویم. استفاده از سهام مختلف در سبد سرمایهگذاری موجب کاهش ریسک غیرسیستماتیک میگردد.
تنوعبخشی باید با استفاده از تحلیل ریسک و با دانش کافی انجام پذیرد، افرادی که دارای دانش و زمان کافی نمیباشند بهتر است به شرکتهای مدیریت دارایی مراجعه کرده تا بتوانند با استفاده از سرویسهای مالی آنها، ریسک سرمایهگذاری خود را مدیریت کنند.
شرکتهای مدیریت دارایی در ابتدا با تحلیل ریسک و میزان خطرپذیری سرمایهگذار، کار خود را آغاز میکنند، سپس کارشناسان و تحلیلگران با بررسی علایق و سوابق سرمایهگذاری فرد و با استفاده از مدلهای علمیو تجربی اقدام به تشکیل سبد سرمایهگذاریبرای فرد مینمایند.
چکیده مقاله
در این مقاله با تعریف ریسک آشنا شدیم. انواع مختلف ریسک از منظرهای مختلف را بررسی کردیم و دانستیم که افراد از نظر پذیرش ریسک طبقه بندی های مختلفی دارند. دیدیم که مدیریت سبد سهام بدون دانش و اطلاعات کافی امکان پذیر نمیباشد.