واگرایی مثبت در rsi

تکنیک های ورود به بازار - قسمت 2
در " قسمت اول " این مقاله با تکنیکهای اصلی تریگری آشنا شدیم. در این قسمت به ادامه این مبحث و موضوع تکنیکهای فرعی تریگری می پردازیم.
شکسته شدن باند چنگال
مواقعی که در یک گام حرکتی واگرایی شکل می گیرد یکی از تکنیک هایی که به عنوان تریگر می توان از آن بهره برد شکسته شدن باند چنگال می باشد. گاهی شکسته شدن خط روند یا مینور نسبت به سطح حد ضرری که می خواهیم مشخص کنیم بسیار دور است و عملا به صرفه بودن آن موقعیت معاملاتی را زیر سوال می برد. در این شرایط شکستن باند چنگال می تواند تریگر مناسب برای ورود به معامله باشد. به عنوان نمونه در شکل زیر که مربوط به سهام وتوسم می باشد، در دو تنظیم کوتاه و میان مدتی، واگرایی منفی دیده می شود. اما سقف قیمت که 155 ریال است تا کف مشهود قبلی که معیار شکسته شدن در نظر گرفته می شود و معادل 136 ریال است یک اختلاف 12٪ دارد یعنی یک معامله گر بر اساس تکنیک شکسته شدن مینور، در 12٪ پایین تر تریگر می گیرد اما با شکسته شدن باند پایین چنگال زودتر می توان تریگر فروش گرفت.
لازم به ذکر است در این مدل تریگر گرفتن ، در آخرین گام حرکتی بازار ، نشانه های صعف باید هویدا باشد . یعنی قیمت موفق نشود به باند میانی چنگال برسد . در صورتی که قیمت به باند میانی چنگال برسد بیانگر قدرت معامله گران گام آخر است ، بنابراین مجاز نیستیم مواقعی که قیمت به باند میانی چنگال اصابت می کند ، از این تکنیک تریگری استفاده کنیم . به عنوان نمونه ای دیگر در سهم شبندر در آخرین گام کاهشی بازار شاهد ضعف فروش در قالب RD + هستیم . بنابراین به دنبال تریگر خرید می باشیم . بین سه ماژور قبل چنگال رسم می کنیم ، با شکسته شدن باند بالا وارد معامله خرید می شویم .
لازم به ذکر است در استفاده از چنگال و رسمش بین نقاط ABC باید توجه شود که چنگال نقش یک محدوده کانالیزه هوشمند را ایفا کند ، بدین معنی که کل نوسانات بعد از نقطه C قبل از تریگر ورود، داخل باندها باشد و بیرون زدگی محسوس از باندهای چنگال نداشته باشیم. تا اینجا از تکنیک های مبتنی بر قیمت برای ورود به بازار استفاده شد . گاهی با استفاده از تکنیک های قیمتی قادر نیستیم تریگر بگیریم بخصوص زمانی که گام کاهشی بازار ساختار روندی ندارد و به شکل رالی می باشد . در قسمت بعدی در خصوص دو تکنک تریگری دیگر که مبنای اندیکاتوری دارد استفاده می کنیم که نسبت به قیمت در اولویت بعدی قرار دارد .
تکنیک های فرعی تریگری
کراس مووینگها
اولین تکنیک فرعی تریگری ، هم گذری میانگین های متحرک کوتاه و میان مدت است . یک ترکیب معروف و قدیمی هم گذری (کراس) میانگین های متحرک داریم که شامل میانگین متحرک نمایی ۱۲ روزه و ۳۲ روزه می باشد که معامله گران بعد از گذر این میانگین ها سیگنال خرید و فروش می گیرند. بدین شکل که هر وقت میانگین متحرک ۱۲ روزه، میانگین متحرک ۳۲ روزه را به سمت بالا قطع کرد، سیگنال خرید و هر وقت کراس در جهت پایین اتفاق افتاد ، سیگنال فروش می باشد. به عنوان نمونه ، شکل زیر که مربوط به سهم خمهور می باشد در یک گام افزایشی ، بعد از تشکیل شدن RD- ، معامله گران دنبال فرصت های معاملاتی فروش هستند . بعد از کراس به پایین میانگین های ۱۲ روزه و ۳۲ روزه رسما سیگنال فروش صادر شد.
شکسته شدن خط روند RSI
آخرین تکنیک تریگری ، شکسته شدن خط روند RSI می باشد . از آنجایی که RSI ماهیت قیمتی دارد ، شکسته شدن خط روند RSI مفهومی مانند شکسته شدن قیمت دارد بنابراین می توان با شکسته شدن خط روند اندیکاتور وارد معامله شد . در خصوص اندیکاتور RSI و شکست روندش چند نکته را باید رعایت نمود ؛
۱ ) بهتر است خط روند نزولی RSI تقریباً زیر عدد ۴۰ این اندیکاتور بشکند و خط روند صعودی RSI بالای عدد ۶۰ بشکند . دلیلش فضای باز و کافی برای یک حرکت قابل توجه است .
۲ ) خط روندی که روی RSI باید رسم شود حداقل سه تماس نیاز دارد و تعداد تماس های بیشتر قدرت خط روند اندیکاتور را بالا می برد .
۳ ) برای هر گام حرکتی RSI یک خط روند نیاز است و مجاز نیستیم یک خط روند برای چند گام RSI ترسیم کنیم.
به عنوان نمونه در تصویر زیر که مربوط به سهم فاما است بعد از اینکه در RSI واگرایی مثبت شکل گرفت شکسته شدن خط روند نزولی RSI سیگنال خرید داد .
واگرایی و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال
درگذشتهای نهچندان دور استفاده از تحلیل تکنیکال رواج چندانی نداشت و حتی عده کمی هم که از آن برای خرید و فروش سهام و … استفاده میکردند را دیوانه و حتی شعبدهباز قلمداد میکردند؛ اما با گذر زمان کمکم به اهمیت این روش تحلیل بازار توجه بیشتری شد و امروز کمتر معامله گری است که از تحلیل تکنیکال استفاده نکند. تحلیل تکنیکال با روشها و ابزارهای متعدد و فراوان منجر به ایجاد صدها استراتژی مختلف با ترکیب این ابزارها گشته است. واگرایی ها جزء مهمترین و مؤثرترین ابزارها و استراتژی های تحلیل تکنیکال در تمام بازارهای مالی دنیا محسوب میشوند. لذا من در این مقاله به توضیح استراتژی معاملاتی واگرایی پرداختهام. این استراتژی در عین سادگی کاربرد بالایی میتواند در تحلیل های ما داشته باشد امیدوارم این مقاله برای شما خواننده عزیز مفید باشد.
مفهوم واگرایی چیست؟
واگرایی را میتوان نوعی ناهمگونی میان قیمت و اندیکاتور دانست در حالت عادی زمانی که نمودار سقف و یا کف جدیدی میزند اندیکاتور نیز همین کار را میکند. یعنی کف و یا سقف جدید تشکیل میدهد حال زمانی که نمودار سقف جدید زد اما اندیکاتور نتوانست سقف جدیدی بزند یا بلعکس. در اینجا گفته میشود که واگرایی بین قیمت و اندیکاتور شکلگرفته است.
در این مقاله برای بررسی واگرایی ها از دو اندیکاتور RSI و MACD استفاده میکنم که بهطور مختصر توضیحی در مورد آنها در ادامه بحث خواهم داد.
اندیکاتور RSI
اندیکاتور RSI یا Relative Strength Index شاخص قدرت نسبی توسط Wells Wilder توسعهیافته است. این اندیکاتور یک اندیکاتور اسیلاتور مومنتوم است. (نوسان گر نمایی که میزان قدرت بازار را نشان میدهد) و برای محاسبه سرعت و تغییر حرکات قیمتی بازار استفاده میشود. RSI همواره بین واگرایی مثبت در rsi صفر و ۱۰۰ واحد در نوسان است. بهطور سنتی سطوح ۷۰ و ۳۰ واحدی RSI نشانگر سطوح اشباع خرید و اشباع فروش هستند. معمولاً سطح ۵۰ درصد نیز بهصورت دستی به آن افزوده میشود.
مسیر افزودن اندیکاتور RSI
Indicators>>Oscillators>>Relative Strength Index
عدد Period روی ۱۴ باشد آن را تغییر ندهید.
در سربرگ Levels گزینه Add را انتخاب کرده و سطح ۵۰ را اضافه کنید.
اندیکاتور مووینگ اوریج MACD
اندیکاتور مووینگ اوریج MACD مخفف عبارت Moving Average Convergence Divergence است. این عبارت به معنی همگرایی (Convergence) و واگرایی (Divergence) میانگین متحرک است. این اندیکاتور ابداع آقای جرالد بی اپل است. از این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال برای به دست آوردن قدرت، جهت و شتاب در یکروند استفاده میشود. این اندیکاتور در اغلب موارد با استفاده از قیمت پایانی محاسبه میشود. برخلاف اندیکاتورهای دیگر اندیکاتور MACD فرمول سختی برای محاسبه خود ندارد.
مسیر افزودن اندیکاتور MACD
اعداد پارامتر اندیکاتور را تغییر ندهید و به همین شکل گزینه ok را بزنید.
انواع واگرایی
واگرایی ها بر اساس حالتهای مختلفی که بین اندیکاتور و قیمت اتفاق میافتد انواع مختلفی داشته و به دودسته واگرایی معمولی و واگرایی مخفی تقسیم میشود که بهاختصار به هرکدام از آنها خواهم پرداخت. واگراییهای معمولی به دو نوع مثبت و مخفی تقسیم میشوند. در حالت عادی زمانی که قیمت کفی پایینتر از کف قبلی یا سقفی بالاتر از سقف قبلی میسازند اندیکاتور هم باید به پیروی از آن همین رفتار را داشته باشد.
واگرایی معمولی (Regular Divergence)
واگرایی های معمولی به معنای ضعیف شدن روند و اخطار بازگشت است و در نوع سیگنال های بازگشتی دستهبندی میشوند.
الف- واگرایی معمولی مثبت (RD+):
واگرایی معمولی مثبت زمانی هست که قیمت کفی پایینتر از کف قبلی یا کفی همتراز با کف قبلی ساخته اما اندیکاتور کفی رو بالاتر از کف قبلی ساخته است
این موضوع به معنی این هست که روند نزولی قیمت تضعیفشده اما به این معنی نیست که دقیقا از همان نقطه بازخواهد گشت ممکن است این روند منفی ضعیف شده هم مدتها ادامه داشته باشد. به همین دلیل برای استفاده از این واگرایی برای خرید نیاز هست که از ابزار و استراتژی کمکی نیز استفاده کرد که در بخش استراتژی خرید به توضیح آن خواهم پرداخت.
ب- واگرایی معمولی منفی (RD-):
این نوع از واگرایی زمانی هست که قیمت سقفی بالاتر از سقف قبلی و یا سقفی همتراز با سقف قبلی زده اما اندیکاتور سقفی پایینتر از سقف قبلی زده است که نشاندهنده تضعیف روند صعودی هست اما بازهم نمیتوان گفت که ریزش دقیقاً از همین نقطه شروع میشود.
در انواع دستهبندیها معمولاً زمانی که قیمت سقف یا کفی برابر با سقف و کف قبلی خود بسازد را در دستهای جدا قرار میدهند اما در این مقاله برای سهولت در تقسیمبندی این نوع از واگرایی ها را در همین دستهها قرار میدهم.
واگرایی مخفی (Hidden Divergence)
این نوع از واگراییها نشاندهنده تقویت روند و ادامه روند موجود هستند و در دسته سیگنال های ادامهدهنده محسوب میشوند.
الف- واگرایی مخفی مثبت (HD+):
این نوع از واگرایی زمانی اتفاق میافتند که قیمت کفی بالاتر از کف قبلی بزند اما اندیکاتور کفی پایینتر از کف قبلی زده باشد که نشاندهنده ادامهدار شدن روند صعودی قیمت هست.
ب- واگرایی مخفی منفی (HD-):
این نوع از واگرایی زمانی اتفاق میافتند که قیمت سقفی پایینتر از سقف قبلی بزند اما اندیکاتور سقفی بالاتر از سقف قبلی زده باشد که نشاندهنده ادامهدار شدن روند نزولی قیمت هست.
استراتژی خرید یک
واگرایی ها را میتوان بهعنوان اخطار جهت تغییر روند یا نشانهای برای ادامه روند دانست. اما نمیتوان با آنها بهتنهایی خرید کرد. چراکه مشخص نیست این واگرایی دقیقاً تا چه نقطه ادامه مییابد. همانطور که میدانید بازار سهام ایران فقط امکان خرید دارد و نمیتوان معامله فروش باز کرد و از آن سود برد. لذا ما باید در روند صعودی خرید کنیم برای این موضوع باید واگراییهای مثبت را تشخیص دهید.
در واگرایی RD+ برای خرید ابتدا خط روند نزولی سهم را رسم میکنیم. هر زمان که قیمت با یک کندل قوی و مثبت و حجم بالا موفق به عبور از این خط شد میتوان خرید را انجام داد.
حد ضرر در این نوع ورود را زیرخط روند قرار داده و هر زمان قیمت خط روند را مجدد به سمت پایین قطع کرد از سهم خارج شوید.
اما برای خرید در واگرایی ها HD+ بهترین راه این است که قله پیش روی سهم را بهعنوان مقاومت سهم در نظر گرفته و در صورت عبور قیمت از آن وارد سهم شد. حد ضرر در این نوع ورود را ۲ درصد زیرخط مقاومت قرار داده. هر زمان قیمت پایانی سهم به این نقطه رسید از سهم خارج شوید.
استراتژی خرید دو
دومین استراتژی خرید بر اساس اندیکاتور RSI است. زمانی که اندیکاتور خط ۵۰ را به سمت بالا قطع کرد میتوانید وارد سهم شوید. حد ضرر خود را در این استراتژی زمانی قرار دهید که RSI خط ۵۰ درصد را به سمت پایین قطع کند. در این صورت از سهم خارج شوید.
استراتژی خرید سه
بهترین و کم ریسک ترین نقطه ورود را میتوان این استراتژی دانست. هرچند که نقطه ورود آن با تأخیر بیشتری همراه خواهد بود اما ریسک خطا آن در ورود کمتر و احتمال موفقیت آن بیشتر است. در این استراتژی شما منتظر هستید تا قیمت سقفی جدید بزند. بعدازاین اتفاق سقف جدید را مقاومت پیش روی سهم در نظر میگیرید و هر زمان که قیمت از این سقف عبور کرد وارد میشوید. حد ضرر در این نوع ورود ۲ درصد زیرخط مقاومتی است که خرید را با آن انجام دادهاید. زمانی که قیمت پایانی سهم به این نقطه رسید از سهم خارج شوید.
استراتژی خروج از سهم
برای خروج از سهم نمیتوان از واگرایی های منفی استفاده کرد. چراکه در همه شرایط واگرایی الزاماً رخ نمیدهد. لذا برای خروج از سهم باید طرح و برنامهای از قبل تعیینشده داشت.
برای این مورد پیشنهاد میکنم حد سودی معادل ۱۵ تا ۲۰ درصد رو در نظر گرفته و هر زمان که قیمت پایانی سهم به این هدف و تارگت رسید حد ضرر خود را به ۵ تا ۷ درصد زیر بالاترین قیمت پایانی سهم منتقل کنید.
تا زمانی که قیمت رشد کند حد ضررتان را به قیمت پایانی به سمت بالاتر انتقال دهید تا زمانی که قیمت بازگشته و حد ضرر شما را رد کند. در این شرایط با سیو سود از سهم خارج شوید.
نتیجهگیری
در پایان باید خدمت شما متذکر شوم که تحلیل تکنیکال بهتنهایی کافی نیست و نیاز دارید تا برای انتخاب سهام درست از تحلیل بنیادی نیز استفاده کنید اگر سهمی بنیاد خوبی داشته باشد قطعاً شانس موفقیت شما چند برابر خواهد شد. بعد از آن قطعاً مدیریت سرمایه نقش مهمی در موفقیت کلی شما در بازار بورس خواهد داشت.
هر استراتژی و روش تحلیلی را که در بازار بورس انتخاب کنید قطعاً شامل معاملات موفق و معاملات ناموفق خواهد بود و هیچ استراتژی نیست که تمام معاملات آن موفق باشد. یکی از بزرگترین خطاهای معامله گران این است که وقتی استراتژی جدیدشان در یک یا دو معامله شکست میخورد استراتژی خود را تغییر میدهند و گمان میکنند که مشکل از استراتژیشان است. درحالیکه این موضوع کامل طبیعی بوده و آنها انتظار غلطی از بازار بورس و روش معامله داشتهاند لذا توصیه میکنم حتماً این روش را در ۲۰ معامله پیاپی بهصورت کاملاً صحیح اجرا کنید و معاملات خود را بر روی کاغذ بنویسید تا متوجه شوید که از ۲۰ معامله چند معامله به سود رسیده به این شکل شما بازدهی استراتژیتان را به دست خواهید آورد.
مهمترین بخش از موفقیت معاملهگری در تسلط بر ذهن و روان و اصول رفتارشناسی معاملهگر و بازار هست. پس برای موفق شدن لازم است مباحث روانشناسی معاملهگری را نیز بیاموزید.
از خوانندگان این مطلب میخواهم تا اگر تجربه مشابهی در استفاده از استراتژی واگرایی و مطالب این مقاله دارند آن را با ما در میان بگذارند.
فیلتر rsi زیر ۲۰ و بالای ۸۰ واگرایی مثبت در rsi به همراه سیگنال خرید و فروش
فیلتر rsi بورس یکی از قدرتمند ترین ابزارها برای معامله گران در انواع بازارهای سرمایه ای محسوب می شود. این فیلتر بر اساس اشباع خرید یا اشباع فروش کار می کند و بیشتر سیگنال های خرید و فروش موفق خود را معمولا در بازارها یا سهم های متعادل (رنج) نشان می دهد. برای درک کارکرد فیلتر rsi بهتر است با خود اندیکاتور rsi آشنا شویم و کارکرد آن را بهتر درک کنیم.
Rsi اندیکاتوری در دسته اسیلاتورها یا نمایشگرها محسوب می شود که در هر کندل قیمتی عددی بین ۰ تا ۱۰۰ را نمایش می دهد. این که این اندیکاتور از چه فرمول های ریاضی ساخته شده است می تواند کمی حوصله سربر و غیر ضروری باشد. از این رو از توضیح این فرمول ها خودداری می کنیم.
واگرایی مثبت در rsi
Rsi اندیکاتوری است که بر اساس قدرت خرید یا فروش طراحی شده است. قدرت خرید مفهومی است که نشان می دهد خریداران در حال ایجاد فشار خرید هستند و به نوعی تقاضا در حال افزایش است. در این حالت می توان منتظر صعود قیمت ها بود. از طرف دیگر قدرت فروش نیز مفهومی کاملا عکس دارد. در واقع قدرت فروش نشان دهنده پیشی گرفتن عرضه از تقاضا است. در این حالت انتظار داریم که قیمت ها کاهشی شود.
بنابراین rsi نمودار و چارتی است که نسبت این قدرت ها به یک دیگر را نشان می دهد. هر چه چارت به سمت عدد ۱۰۰ حرکت کنند نشان دهنده بالا بودن قدرت خرید و هرچه به سمت صفر حرکت کند نشان دهنده قدرت فروش است.
قبل از این که بخواهیم به ادامه موضوع بپردازیم به این نکته توجه داشته باشید که تمامی اندیکاتورها که اسیلاتور هایی مانند rsi جزو آن ها هستند، سایه سایه ی قیمت ها محسوب می شوند. یعنی نه تنها شما برای آینده نمی توانید روی اندیکاتورها حساب کنید، بلکه برای تحلیل آخرین کندل نیز اندیکاتورها نمی توانند تحلیل مناسبی برای شما داشته باشند. اندیکاتورها تنها برای تحلیل رفتار گذشته سهم و شناخت روند حرکتی آن ها به کار می آیند. این مسئله ای است که باید در مورد rsi نیز به آن توجه ویژه ای داشته باشید.
اگر درباره بازارگردان در بورس اطلاعاتی ندارید حتما این مقاله را بخوانید
بالای ۸۰ و پایین ۲۰ در فیلتر rsi
همانطور که در عنوان این مقاله نیز کاملا مشخص است اعداد خاصی در rsi بیشتر مورد توجه قرار دارند. به طور کلی اعداد بالای ۷۰ درصد و اعداد پایین ۳۰ درصد در rsi معنی و مفهوم مهمی برای معامله گران دارد. این اعداد هر چه به ۱۰۰ یا صفر نزدیک تر می شوند اهمیت بالاتری پیدا می کنند، اما چرا؟
بیایید دوباره به مفهوم rsi نگاه کنیم. rsi بر اساس قدرت خرید و فروش در بازار طراحی شده است. قدرت خرید وقتی از حد ۷۰ درصد و قدرت فروش وقتی از حد ۳۰ درصد رد می شود عملا این مفهوم را همراه خود دارد که خریداران یا فروشندگان قدرت بیش از اندازه گرفته اند و به نوعی خط قرمز را رد کرده اند.
در کلام ساده تر فیلتر rsi به خوبی نشان می دهد که کدام سهم ها از حالت تعادل خارج شده اند و در آن ها قدرت خریدار یا فروشنده بیش از حد شده است. اما پیدا کردن این سهم ها به چه کار می آید؟ روی بهتر سوال این است که بپرسیم فهم این موضوع که یک سهم دارای قدرت خریدار یا فروشنده بیش از اندازه دارد چیست؟
برای پاسخ به این سوال باید به چند نکته مهم در ادامه اشاره کنیم. در واقع ما در rsi بالای ۷۰ و پایین ۳۰ عملا شاهد اشباع خرید یا اشباع فروش هستیم. اشباع خرید یا فروش بدین معنی است که معامله گران به صورت واگرایی مثبت در rsi افراطی در حال افزایش قدرت خرید یا فروش هستند. زمانی که این افراط رخ بدهد عملا فیلتر rsi نشان می دهد که احتمال برگشت روند وجود دارد.
در کلام ساده تر اگر بخواهیم بگوییم، فیلتر rsi بالای ۷۰ یا پایین ۳۰ نشان می دهد که احتمال تغییر روند سهم وجود دارد. این احتمالا در اعداد بالای ۸۰ و پایین ۲۰ بیشتر می شود. از این رو بسیاری برای اطمینان بیشتر به دنبال فیلتر rsi بالای ۸۰ و پایین ۲۰ هستند.
اما سوال مهم دیگر این است که چرا در اشباع خرید یا فروش احتمال تغییر روند وجود دارد؟ در ادامه سعی می کنیم به این سوال پاسخ دهیم.(در ادامه توصیه میکنم مقاله فیلتر بورس را هم مطالعه نمایید)
یک روند هیچگاه برای ابد پایدار نیست!
مهمترین و شاید ساده ترین مفهومی که می تواند در درک اشباع خرید و فروش به ما کمک کند، پایدار نبودن یک روند تا ابد است. در واقع اولین درسی که تمامی مدرسان حوزه بورس و سرمایه به آن تاکید بسیاری دارند این است که یک روند صعودی، نزولی یا حتی رنج نمی تواند تا ابد ادامه دار باشد. هر چقدر از عمر یک روند می گذرد، گرچه اعتبار بیشتری پیدا می کند اما کم کم ناپایدارتر می شود و احتمال تغییر روند پیدا می کند.
فیلتر rsi در سایت tsetmc با استفاده از معادلات مختلف مشخص می کند که یک روند از کدام نقطه شروع به ناپایداری می کند و احتمال تغییر روند در آن بیشتر می شود. این نقاط در rsi با اعداد ۳۰ و ۷۰ مشخص شده است. هر چه rsi به صفر یا صد نزدیک تر شود ناپایداری چارت و احتمال تغییر روند بیشتر می شود.
نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که فیلتر rsi تنها ناپایداری چارت را مشخص می کند و از ادامه روند آن اطلاع دقیقی در اختیار معامله گر قرار نمی دهد. ممکن است این تغییر روند تنها یک اصلاح جزئی باشد و یا این که این تغییر روند به طور کلی یک حرکت سقوطی یا صعودی جدید باشد. بنابراین تنها نباید به rsi اعتماد کرد. استفاده از خطوط روند در اسیلاتور و در خود نمودار قیمتی می تواند بسیاری از حقایق را مشخص کند.
همچنین در نظر داشته باشید که فیلتر rsi در روند های رنج بهترین سیگنال های خرید یا فروش را مشخص می کند. در روند صعودی تنها می توان به اشباع خرید ( اعداد بالای ۷۰ ) و در روند نزولی تنها می توان به سیگنال خرید ( اعداد پایین ۳۰ ) اعتماد کرد.
اندیکاتور RSI چیست و چطور با کمک آن معامله کنیم؟
اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی یک نوسانگر است که به طور گسترده در تحلیل تکنیکال استفاده میشود. بسیاری از استراتژیهای معاملاتی از آن بهعنوان ابزاری برای تایید سیگنالهای خرید یا فروش بهره میبرند.
در این راهنما قصد داریم نحوه کار این اندیکاتور و چگونگی استفاده از آن را آموزش دهیم.
مروری بر مفهوم اندیکاتور RSI و تاریخچه آن
شاخص قدرت نسبی (RSI) که توسط جیولز وایلدر (J. Welles Wilder) توسعه داده شده، یک نوسانگر مومنتوم یا پیشرو است که سرعت و تغییر حرکات قیمت را اندازهگیری میکند. RSI بین صفر تا 100 در نوسان است، به همین دلیل میتوان آن را اسیلاتور (نوسانگر) هم نامید. به گفته وایلدر، RSI در زمانی که بالای 70 باشد، اشباع خرید و در زیر 30 اشباع فروش خواهد بود. سیگنالها همچنین میتوانند با جستجوی واگراییها و نوسانات شکست تولید شوند. RSI همچنین میتواند برای شناسایی روند کلی مورد استفاده قرار گیرد.
اندیکاتور RSI یک شاخص حرکتی بسیار محبوب است که در طی سالها در تعدادی از مقالات، مصاحبهها و کتابها نشان داده شده است. به طور خاص، کتاب کنستانس براون (Constance Brown)، تحلیل تکنیکال برای واگرایی مثبت در rsi معاملات حرفهای، مفهوم بازار صعودی و بازار نزولی برای محدوده RSI را ارائه میدهد. اندرو کاردول (Andrew Cardwell)، مربی RSI براون، واگراییهای مثبت و منفی را برای RSI معرفی کرد و مفهوم واگرایی را به معنای واقعی کلمه تغییر داد.
وایلدر RSI را در کتاب خود با عنوان مفاهیم جدید در سیستمهای تکنیکال معاملات در سال 1978 نشان میدهد. این کتاب همچنین شامل SAR پارابولیک، میانگین برد واقعی و مفهوم حرکت جهتدار (ADX) است. علیرغم توسعه پیش از عصر کامپیوتر، شاخصهای وایلدر آزمون زمان را پس داده و بسیار محبوب هستند.
اندیکاتور RSI چگونه کار میکند؟
برای ساده کردن توضیح محاسبات، RSI به اجزای اصلی آن تقسیم شده است:
RS، میانگین سود و میانگین ضرر. این محاسبه RSI بر اساس 14 دوره است که وایلدر به طور پیش فرض در کتابش پیشنهاد کرد. زیانها به صورت ارزشهای مثبت بیان میشوند نه ارزشهای منفی.
اولین محاسبات برای میانگین سود و ضرر متوسط، میانگینهای ساده 14 دورهای هستند:
محاسبات دوم و بعد از آن بر اساس میانگینهای قبلی و از دست دادن سود فعلی است:
در نظر گرفتن مقدار قبلی به اضافه مقدار فعلی، یک تکنیک هموارسازی و مشابه روشی است که در محاسبه میانگین متحرک نمایی استفاده میشود. همچنین به این معنی است که مقادیر RSI با طولانی شدن دوره محاسبه دقیقتر خواهند بود. سایت SharpCharts از حداقل 250 نقطه داده، هنگام محاسبه مقادیر RSI خود استفاده میکند. یعنی برای تکرار دقیق اعداد RSI، یک فرمول به حداقل 250 نقطه داده نیاز دارد.
فرمول وایلدر RS (نسبت سود به ضرر) را نرمال کرده و آن را به یک نوسانگر تبدیل میکند که بین صفر تا 100 در نوسان است. در واقع، نمودار RS درست شبیه نمودار RSI است. مرحله نرمالسازی تشخیص را آسانتر میکند چون RSI محدود به یک بازه است. وقتی میانگین سود برابر با صفر باشد، RSI هم صفر است.
با فرض یک RSI 14دورهای، یک مقدار RSI صفر به این معنی است که قیمتها در تمام 14 دوره کاهش یافته و هیچ سودی برای اندازهگیری وجود ندارد. زمانی که میانگین ضرر برابر با صفر باشد، RSI 100 است. این به این معنی است که قیمت ها در تمام 14 دوره بالاتر رفته و هیچ ضرری برای اندازهگیری وجود نداشته است.
فرآیند هموارسازی بر مقادیر RSI تأثیر میگذارد. مقادیر RS پس از اولین محاسبه هموار میشوند. میانگین ضرر برابر است با مجموع ضرر تقسیم بر 14 برای اولین محاسبه. محاسبات بعدی مقدار قبلی را در 13 ضرب کرده، آخرین مقدار را اضافه و سپس کل را بر 14 تقسیم میکنند. این یک اثر هموارسازی ایجاد خواهد کرد.
همین امر در مورد میانگین سود نیز صدق میکند. به دلیل این هموارسازی، مقادیر RSI ممکن است بر اساس کل دوره محاسبه متفاوت باشد.
اگر میانگین ضرر برابر با صفر باشد، وضعیت «تقسیم بر صفر» برای RS رخ میدهد و RSI طبق تعریف روی 100 تنظیم میشود. به طور مشابه، زمانی که میانگین سود برابر با صفر باشد، RSI برابر با صفر است.
اندیکاتور RSI چه چیزی را به ما میگوید؟
روند اولیه سهام یا دارایی ابزار مهمی برای اطمینان از درک صحیح خواندن شاخص است. بهعنوان مثال، تحلیلگر معروف بازار، کنستانس براون، این ایده را ترویج کرده است که افزایش فروش در اندیکاتور RSI در یک روند صعودی، به احتمال زیاد بیشتر از 30درصد، و افزایش خرید در RSI در طول یک روند نزولی بسیار کمتر 70 درصد است.
همانطور که در نمودار زیر مشاهده میکنید، در طول یک روند نزولی، RSI نزدیک به سطح 50 درصد به جای 70درصد، به اوج خود میرسد که میتواند توسط سرمایهگذاران برای نشان دادن شرایط نزولی استفاده شود. بسیاری از سرمایهگذاران زمانی که یک روند قوی وجود دارد، یک خط روند افقی بین سطوح 30 تا 70 درصد اعمال میکنند. اصلاح سطوح اشباع خرید یا فروش، زمانی که قیمت سهام یا دارایی در یک کانال افقی بلندمدت قرار دارد اغلب غیر ضروری است.
مفهوم مرتبط با استفاده از سطوح اشباع خرید یا فروش، تمرکز بر سیگنالهای معامله و تکنیکهایی است که با روند مطابقت دارند. به عبارت دیگر، استفاده از سیگنالهای صعودی زمانی که قیمت در روند صعودی است و سیگنالهای نزولی زمانی که یک سهم در روند نزولی قرار دارد، به جلوگیری از هشدارهای کاذب زیادی که RSI میتواند ایجاد کند، کمک خواهد کرد.
مولفههای RSI
دوره پیشفرض RSI 14 است، اما میتوان آن را برای افزایش حساسیت کاهش، یا برای کاهش حساسیت افزایش داد. RSI 10 روزه نسبت به 20 روزه احتمال بیشتری دارد که ناحیه اشباع خرید یا فروش برسد.
اندیکاتور RSI در زمانی که بالاتر از 70 باشد، به معنای اشباع خرید و در زمانی که زیر 30 باشد، به معنای اشباع فروش در نظر گرفته میشود. اما معاملهگران کوتاهمدت گاهی اوقات اشباع خرید و فروش را بین بازه 20 تا 80 در نظر میگیرند.
ناحیه اشباع خرید و فروش
وایلدر در اندیکاتور RSI اشباع خرید را بیش از 70 و اشباع فروش را زیر 30 در نظر گرفت. نمودار زیر مک دونالد را با RSI 14روزه نشان میدهد. این نمودار دارای نوارهای روزانه به رنگ خاکستری با میانگین متحرک 1 روزه به رنگ صورتی است تا قیمتهای بسته شدن را بهتر نشان دهد. (چون RSI بر اساس قیمتهای پایانی است).
سهام در اواخر جولای بیش از حد فروخته شد و در قیمت حدود 44 حمایت شد. پایین آمدن قیمت میتواند یک فرآیند باشد، به محض اینکه میزان اشباع فروش مشخص شد، این سهم دیگر پایین نیامد. سطوح اشباع فروش، در اواسط سپتامبر به بالای 70 حرکت کرد تا اشباع خرید تبدیل شود.
با وجود این افزایش خرید، سهام کاهشی نداشت. در عوض، رشد آن برای چند هفته متوقف شد و سپس به سمت بالا ادامه داد. قبل از اینکه سهام در نهایت در دسامبر به اوج خود برسد، سه اشباع خرید دیگر اتفاق افتاد. سه قرائت اول اشباع خرید، ادغام را پیشبینی میکرد. چهارمین با یک اوج قابل توجه مصادف شد. سپس RSI در ژانویه از اشباع خرید به اشباع فروش تغییر کرد. سهام در نهایت چند هفته بعد به 46 رسید.
مانند بسیاری از نوسانگرهای مومنتوم، مقادیر اشباع خرید و فروش برای RSI زمانی بهترین عملکرد را دارند که قیمتها در یک محدوده حرکت کنند.
مانند نمودار زیر:
واگراییهای صعودی و نزولی در اندیکاتور RSI
به گفته وایلدر، واگراییها نشاندهنده یک نقطه بازگشت بالقوه هستند چون جهت حرکت قیمت را تایید نمیکند. یک واگرایی صعودی زمانی رخ میدهد که نمودار سهم مورد نظر، یک روند را نشان میدهد، اما RSI روند مخالف با آن را نمایش خواهد داد. این موضوع نشاندهنده تقویت حرکت است. یک واگرایی نزولی زمانی شکل میگیرد که نمودار روند صعودی و RSI روند نزولی را نشان میدهد. RSI روند صعودی را تایید نمیکند و واگرایی مثبت در rsi این نشاندهنده شتاب ضعیف است.
نمودار زیر سهام شرکت EBAY را با واگرایی نزولی در اوت تا اکتبر نشان میدهد. سهام در ماههای سپتامبر تا اکتبر به بالاترین حد خود رسید، اما RSI واگرایی نزولی را تشکیل داد. شکست بعدی در اواسط اکتبر، تضعیف حرکت را تأیید کرد.
یک واگرایی صعودی در ژانویه تا مارس رخ داد. واگرایی صعودی با حرکت eBay به پایینترین سطح در ماه مارس و حفظ RSI بالاتر از پایینترین حد قبلی شکل گرفت. RSI حرکت نزولی کمتری را در طول کاهش فوریه تا مارس منعکس کرد. شکست اواسط مارس، تاییدی بر بهبود حرکت بود. واگراییها زمانی قویتر میشوند که پس از اشباع خرید یا فروش به وجود آیند.
قبل از اینکه در مورد واگراییها بهعنوان سیگنالهای تجاری عالی هیجان زده شوید، باید توجه داشت که واگراییها در یک روند قوی گمراهکننده هستند. یک روند صعودی قوی میتواند واگراییهای نزولی متعددی را قبل از تحقق یک قله نشان دهد. برعکس، واگراییهای صعودی میتوانند در یک روند نزولی قوی ظاهر شوند و با این حال روند نزولی ادامه داشته باشد.
نمودار زیر سهمی را با سه واگرایی نزولی و روند صعودی نشان میدهد. این واگراییهای نزولی ممکن است در مورد یک عقبنشینی کوتاهمدت هشدار دهند، اما به وضوح هیچ تغییر عمدهای از روند وجود ندارد.
نوسانات شکست
وایلدر همچنین نوسانات شکست را بهعنوان نشانههای قوی از یک بازگشت که بهزودی رخ میدهد، در نظر گرفت. نوسانات شکست مستقل از عملکرد قیمت هستند و تنها بر روی RSI برای سیگنالها تمرکز میکنند و مفهوم واگرایی را نادیده میگیرند.
نوسان شکست صعودی زمانی شکل میگیرد که RSI به زیر 30 میرسد، بعد به بالای 30 میرود، پولبک میکند، بالای 30 میماند و سپس بالاترین سطح قبلی خود را میشکند.
یک نوسان شکست نزولی زمانی شکل میگیرد که RSI به بالای 70 حرکت کند، پولبک کند، جهش کند، از 70 فراتر نرود و سپس پایینترین حد قبلی خود را بشکند.
شناسه روند
کنستانس براون در تحلیل تکنیکال برای معاملات حرفهای، پیشنهاد میکند که نوسانگرها بین 0 تا 100 حرکت نمیکنند. براون یک محدوده بازار صعودی و یک بازار نزولی واگرایی مثبت در rsi را برای RSI مشخص کرده است.
RSI تمایل دارد بین 40 تا 90 در یک بازار صعودی (روند صعودی) با مناطق 40-50 بهعنوان پشتیبانی در نوسان باشد. این محدودهها ممکن است بسته به پارامترهای RSI، قدرت روند و نوسانات متفاوت باشد.
نمودار زیر RSI 14 هفتهای را برای سهم SPY در طول بازار صعودی از 2003 تا 2007 نشان میدهد. RSI در اواخر سال 2003 به بالای 70 رسید و سپس به محدوده بازار صعودی خود (40-90) رفت. در ژوئیه 2004 یک نزول به زیر 40 وجود داشت، اما RSI منطقه 40-50 را حداقل پنج بار از ژانویه 2005 تا اکتبر 2007 نگه داشت (فلشهای سبز). در واقع، توجه داشته باشید که پوبلکها به این منطقه، نقاط ورود کم ریسک را برای مشارکت در روند صعودی فراهم میکنند.
از طرف دیگر، RSI تمایل دارد بین 10 تا 60 در بازار نزولی (روند نزولی) با منطقه 50-60 بهعنوان مقاومت در نوسان باشد. نمودار زیر RSI 14 روزه را برای شاخص دلار آمریکا در طول روند نزولی آن در سال 2009 نشان میدهد. RSI در ماه مارس به 30 رسید تا نشاندهنده شروع یک محدوده خرسی (نزولی) باشد. منطقه 50-60 تا زمان شکست در دسامبر، مقاومت نشان داد.
معکوسهای منفی و مثبت
اندرو کاردول معکوسهای مثبت و منفی را برای RSI ایجاد کرد که برعکس واگراییهای نزولی و صعودی است. کتابهای کاردول به پایان رسیده است، اما او سمینارهایی را در مورد جزئیات این روشها ارائه میکند. قبل از بحث در مورد تکنیک معکوس، باید توجه داشت که تفسیر کاردول از واگراییها با وایلدر متفاوت است. کاردول واگراییهای نزولی را پدیدههای بازار صعودی در نظر گرفت. به عبارت دیگر، واگراییهای نزولی بیشتر در روندهای صعودی شکل میگیرند. به طور مشابه، واگراییهای صعودی بهعنوان پدیدههای بازار نزولی در نظر گرفته میشوند که نشاندهنده یک روند نزولی است.
یک برگشت مثبت زمانی شکل میگیرد که RSI یک کف و نمودار هم کف را تشکیل میدهد. این پایینترین سطح در اشباع فروش نیست، اما اغلب بین 30 تا 50 است. نمودار زیر نشان میدهد که سهام MMM یک معکوس مثبت در ژوئن 2009 شکل داده است. MMM چند هفته بعد مقاومت را شکست و RSI به بالای 70 حرکت کرد. برخلاف حرکت ضعیفتر، RSI پایینتر رفت و نمودار بالاتر از سطح قبلی خود باقی ماند و قدرت اساسی را نشان داد. در اصل، قیمت بر شتاب غلبه کرد.
معکوس منفی برعکس معکوس مثبت است. RSI به سط بالاتری رفت، اما نمودار کاهش داشت. RIS همچنان در منطقه 50-70 است. نمودار زیر نشان میدهد که سهم استارباکس (SBUX) یک سقف پایینتر را تشکیل میدهد، همانطور که RSI یک سقف بالاتر را تشکیل داده است. حتی با وجود اینکه RSI یک سقف جدید ایجاد کرد و حرکت قوی بود، اقدام قیمت بهعنوان سقف پایینتر تایید نشد. این برگشت منفی، شکست بزرگ حمایتی در اواخر ژوئن و کاهش شدید قیمت را پیشبینی میکرد.
جمعبندی
اندیکاتور RSI بهعنوان یک اندیکاتور همه کاره، آزمون زمان را پس داده است. علیرغم تغییرات در نوسانات و بازارها در طول سالها، RSI در حال حاضر به همان اندازه که در دوران وایلدر معتبر بود، اعتبار دارد. در حالی که تفاسیر اصلی وایلدر برای درک اندیکاتور مفید است، کار براون و کاردول تفسیر RSI را به سطح جدیدی میبرد.
وایلدر شرایط اشباع خرید را برای بازگشت آماده میداند، اما اشباع خرید میتواند نشانهای از واگرایی مثبت در rsi قدرت باشد. واگراییهای نزولی هنوز هم سیگنالهای فروش خوبی را ایجاد میکنند، اما تحلیلگران باید مراقب روندهای قوی باشند، بهخصوص زمانی که واگراییهای نزولی، واقعا طبیعی هستند.
معکوسهای مثبت و منفی، قیمت سهم را اول و اندیکاتور را در درجه دوم قرار میدهند، که همانطور که باید باشد. واگراییهای نزولی و صعودی اندیکاتور را در درجه اول و اقدام قیمت را در درجه دوم قرار میدهد. با تأکید بیشتر بر عملکرد قیمت، مفهوم معکوسهای مثبت و منفی تفکر ما را نسبت به نوسانگرهای حرکتی به چالش میکشد.
من مریم هستم و ارشد رشته فناوری اطلاعات. به شبکه و تکنولوژی خیلی علاقه دارم و در این زمینه تحصیل کردم. در بازار بورس فعالیت دارم و مدتی کار تولید محتوا انجام دادم. به همین دلیل تصمیم گرفتم از ترکیب این چند مورد وارد کار کریپتوکارنسی شم. تا اینکه با کیوسک آشنا شدم.
علاوه بر اینکه در آکادمی کیوسک مطلب مینویسم، دبیری بخش مقالات رو هم به عهده دارم.
استراتژی معامله با RSI
کلمه RSI مختصر شده عبارت relative strength index، به معنی شاخص مقاومت نسبی می باشد که یکی از مشهور ترین اندیکاتور ها میان معامله گران محسوب می شود. معمولا سرمایه گذاران از این شاخص در معاملات مارجین و همچنین معاملات روزانه استفاده می کنند، این اندیکاتور به تریدر ها زمان درست برای ورود و خروج به بازار را نشان داده تا معامله گران بیشترین سود را از سبد سرمایه گذاری خود به دست آورند.
اندیکاتور RSI چیست؟
RSI یک شاخص مومنتوم است که قدرت فعلی دارایی را با قدرت دوره قبلی مقایسه می کند. با استفاده از این اندیکاتور، معامله گران می توانند متوجه قدرت خریدار ها و فروشنده ها در واگرایی مثبت در rsi نواحی حساس قیمتی شده و نقاط ورود و خروج از بازار را در بهترین زمان تعیین کنند. در واقع هدف اصلی آر اس ای اندازه گیری حرکت و سرعت نرخ یک دارایی در دوره های فعالیت آن است.
توجه داشته باشید به دلیل رفت و برگشت نمودار RSI، میان اعداد صفر تا صد، این نمودار نیز در دسته اسیلاتور ها قرار می گیرد. این اندیکاتور یک محور مرکزی دارد که معادل عدد 50 می باشد، هر زمان نمودار RSI زیر عدد 50 نشان داده شود، به این معنی است روند نزولی یک رمز ارز ثبت شده، در صورتی که نمودار بالای عدد 50 ثبت شود روند رمز ارز صعودی می باشد.
اما اگر محاسبه یک ارز بین 45 تا 55 قرار بگیرد روند آن خنثی تلقی می شود، البته محاسبه اصلی RSI با اعداد 70 و 30 می باشد که در قسمت بعدی توضیح داده ایم. به طور کلی می توان گفت RSI، کندل های دوره های قبلی را به ما نشان می دهد تا بتوانیم روند بازار را تحلیل کنیم.
کاربرد شاخص RSI
همانطور که گفته شد RSI به نوعی احساسات بازار را اندازه گیری کرده و به معامله گران ارائه می دهد، در نتیجه می توان گفت نمودار RSI، از انواع روش های حرفه ای ترید محسوب می شود. اما این اندیکاتور چطور احساسات را اندازه گیری می کند؟ در واقع نمودار آر اس ای نوسانات بازار را با اعداد 0 تا 100 نشان می دهد. اگر مقدار RSI یک دارایی به زیر 30 برسد، نشان دهنده فروش بیش از حد می باشد. اما اگر روند یک دارایی در نمودار آر اس ای، بالا تر از 70 نشان داده شود به این معنی است خرید بیش از حد دارایی مورد نظر در بازار اتفاق افتاده است. مانند سایر نمودار ها، آر اس ای نیز از تنظیمات تایم فریم یا همان دوره های مختلف زمانی برخوردار می باشد که به صورت دستی توسط معامله گران تعیین می شود، اما یکی از محبوب ترین و پرکاربرد ترین تایم فریم ها برای آر اس ای دوره 14 است.
شما می توانید هر عملی که بر روی چارت قیمتی انجام می دهید را بر روی نمودار RSI نیز اعمال کنید، برای مثال کشیدن خطوط روند، خطوط حمایت و مقاومت و غیره. در واقع تحلیلگران بر این باور اند در اکثر مواقع دارایی که در معرض فروش بیش از حد قرار گرفته است پس از مدتی به روند صعودی بازگشته و دارایی ای که به صورت پی در پی روند صعودی را طی می کند دچار اصلاح می شود. به همین دلیل نمودار آر اس ای یکی از بهترین ابزار های آنالیز روند یک رمزارز به شمار می رود.
تاثیر واگرایی ها در نمودار RSI
بهترین استراتژی در نموار آر اس ای، یافتن واگرایی های موجود در آن است که به عنوان یک مکمل برای تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع واگرایی ها اشاره به تضعیف روند فعلی یک رمز ارز داشته و نکات ریزی را به تریدر ها نشان می دند. معمولا واگرایی های مثبت در انتهای روند نزولی مشاهده می شود و واگرایی های منفی در انتهای روند صعودی قرار می گیرند.
اگر به زبان ساده تر بخواهیم توضیح دهیم، واگرایی به شراطی گفته می شود که قیمت در چارت، با اندیکاتور مطابقت نداشته و شواهدی در مورد بازگشت قیمت وجود داشته باشد. برای مثال یک واگرایی نزولی زمانی رخ می دهد که با وجود ایجاد یک نقطه سقف بالاتر در جریان روند صعودی، اندیکاتور سقف پایین تری ایجاد کرده باشد. واگرایی ها به دو دسته مثبت و منفی تقسیم می شوند.
توضیح واگرایی مثبت
نکته مفیدی که در مورد واگرایی ها وجود دارد، پیشبینی روند یک دارایی یا رمز ارز است. واگرایی ها به دلیل مومنتوم بودن، می توانند تغییر در جهت روند بازار را از قبل پیش بینی کنند. واگرایی مثبت زمانی شکل می گیرد که قیمت کف جدیدی بسازد ولی در اندیکاتور این اتفاق نیفتد. در واقع می توان گفت واگرایی مثبت در کف ها تشکیل می شود، این نوع واگرایی در دو نوع کلی وجود دارد:
· واگرایی RD + ( معمولی)
· واگرایی HD+ ( مخفی)
واگرایی +RD: واگرایی مثبت معمولی، در روند نزولی به وجود می آید و به شرایطی اشاره دارد که قیمت موفق به تشکیل کف جدید، پایین تر از کف قبلی خود می شود اما اندیکاتور نمی تواند کف جدید بسازد.
واگرایی +HD: زمانی به وجود می آید که قیمت موفق می شود کفی بالاتر از کف قبلی خود تشکیل بدهد اما اندیکاتور یک کف پایین تر از کف قبلی خودش تشکیل می دهد.
توضیح واگرایی منفی
این نوع واگرایی هنگامی به وجود می آید که قیمت سقف جدیدی ساخته باشد اما در اندیکاتور این افاق نیفتاده باشد، به این تناقض واگرایی منفی گفته می شود که این نوع واگرایی نیز به مدل های مختلف تقسیم بندی می شود:
· واگرایی DR- ( معمولی)
· واگرایی HD- ( مخفی)
واگرایی DR-: این نوع واگرایی زمانی به وجود می آید که قیمت سقف جدیدی تشکیل می دهد، اما اندیکاتور موفق نمی شود سقف جدیدی بالاتر از سقف قبلی تشکیل دهد.
واگرایی HD-: هنگامی که روند یک رمز ارز نزولی باشد، قیمت قدرت آنکه به سقف قبلی خودش برسد را ندارد اما اندیکاتور موفق می شود که سقفی بالاتر از سقف قبلی خودش بزند. معمولا این شرایط نشان دهنده ریزش بازار یک ارز است.
نتیجه گیری
اندیکاتور RSI یکی از کاربردی ترین و محبوب ترین شاخص های اندازه گیری نوسانات به شمار می رود که اطلاعات دقیقی از روند یک دارایی، سهام و رمز ارز را به ما نشان می دهد. این نمودار تا حد زیادی به پیشبینی ریزش بازار و یا صعود یک ارز کمک شایانی داشته و اتفاقات بازار را به معامله گران هشدار می دهد. بهترین مکمل ها برای RSI، باند های بولینگر و مویینگ اوریج ها می باشند.