صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟
نرخ سود گواهی سپرده بانک‌ها چقدر است؟
سود سپرده‌های بانکی به‌صورت قانونی ۱۸ درصد است. اما اگر مشتری پایه باشد می‌تواند سود‌‌های بیشتر از این حرف‌‌ها هم به‌دست بیاورد. متصدیان بانکی هم با روی گشاده از این موضوع استقبال می‌کنند و او را به مشارکت در صندوق‌های سرمایه‌گذاری بانک تشویق می‌کنند.
به گزارش بنکر ( Banker )، صندوق‌های سرمایه‌گذاری بانک‌ها تا حد زیادی شبیه همان سپرده بانکی است. برای سرمایه‌گذاری در آن‌ها می‌توانید به سایت صندوق مورد نظرتان مراجعه کنید یا به شعبه بانک بروید تا برایتان واحد سرمایه‌گذاری صادر شود. سود صندوقها تضمین شده نیست. یعنی مثل سپرده بانکی به طور قطع نمی‌توان گفت سر ماه سود معادل سالانه ۱۶ درصد به حسابتان می‌آید. بعضی اوقات مثل الان شرایط بر وفق مراد است و صندوقها بازدهی بالاتری مثل ۳۰ درصد در ماه دارند و بعضی اوقات ممکن است این عدد کمتر باشد.
در هر صورت می‌توانیم این اطمینان را به شما بدهیم که سرمایه‌گذاری در صندوقها حداقل در شرایط فعلی بهتر از سپرده‌های بانکی است. در این گزارش سراغ تک تک صندوق‌های سرمایه‌گذاری بانکی رفته‌ایم. حدود ۵۴ صندوق از ۲۲ بانک را بررسی کرده‌ایم تا ببینیم هر کدام از آن‌ها در یک ماه و یک سال گذشته چقدر به سرمایه‌گذارهایشان سود داده‌اند. مثلا در یک ماه اخیر صندوق سرمایه‌گذاری افق ملت، متعلق به بانک ملت بهترین عملکرد را داشته و توانسته در عرض یک ماه ۳۱.۲ درصد برای سرمایه‌گذار‌ها سود داشته باشد. بهترین عملکرد سالانه هم به صندوق سرمایه‌گذاری سهام بزرگ کاردان متعلق به بانک تجارت اختصاص دارد که در یک سال گذشته بازدهی ۵۰۱ درصدی را در کارنامه خود ثبت کرده است.
سود برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری بانکی در حد ۲۰ تا ۳۰ درصد سالانه است. آن‌ها از نوع درآمد ثابت هستند که سود پایینی دارند، ولی ریسک سرمایه‌گذاری در آن‌ها به حداقل می‌رسد و بالا و پایین شدن شاخص بورس نمی‌تواند تاثیر چندانی روی سوددهی آن‌ها داشته باشد. در طرف مقابل بازدهی برخی صندوقها به ۵۰۰ درصد می‌رسد. آن‌ها از نوع سهامی هستند و سرمایه شما را به بورس می‌برند. اگر شرایط بورس خوب باشد، سود قابل توجهی به شما خواهد رسید و در غیر این صورت نباید انتظار سود چندانی داشته باشید. ریسک سرمایه‌گذاری در این صندوقها بالاتر از بقیه است. در این بین بعضی صندوقها از نوع مختلط هستند و ریسک و سودشان متعادل شده است. آن‌ها در یک سال گذشته عموما حدود ۲۰۰ درصد سود داده‌اند.
برخی از بانک‌ها سود صندوق‌های خود را به صورت ماهانه یا هر سه ماه یکبار به مشتریانشان پرداخت می‌کنند. مثلا صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟ اگر شما ۱۰ میلیون تومان سرمایه‌گذاری و سر ماه ۵۰۰ هزار تومان سود کنید، این سود به حساب شما واریز خواهد شد. برخی دیگر پرداخت سود دوره‌ای ندارند و شما زمانی سود خواهید کرد که واحدهایتان را باطل کنید. تفاوت دیگری که باید به آن توجه کنید، قابل معامله بودن واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. برخی از این صندوق‌های بانکی در بورس قابل معامله هستند که اصطلاحا به آن‌ها ETF می‌گویند. اگر در بورس فعال نیستید، این مورد امتیاز خاصی برایتان نخواهد داشت، ولی اگر کد بورسی داشته باشید، می‌توانید بدون مراجعه به شعبه، واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌های ETF را در بورس خرید و فروش کنید.
جزئیات خبر
از گذشته بانک‌ها یک گزینه ثابت برای سرمایه‌گذاری و پس‌انداز نزد اکثر افراد جامعه به شمار می‌آمدند. هر شخصی که سرمایه‌ای مازاد داشت در گام اول سپرده بانکی را انتخاب می‌کرد. با گذشت زمان و افزایش شناخت و آگاهی مردم، بازارهایی مانند بورس نیز محبوبیت بیشتری پیدا کردند. نوسان قیمت و ریسک اجزای جدانشدنی بورس هستند اما با وجود صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت، فرصت سرمایه‌گذاری امن و بدون ریسک نیز برای فعالان بورس فراهم شده است. در ادامه تفاوت صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت در بورس و سرمایه گذاری در بانک را بررسی خواهیم کرد.
در این مقاله به موضوعات زیر می‌پردازیم:
o صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟
o سوددهی بانک و صندوق های درآمد ثابت چقدر است؟
o بررسی صندوق های سرمایه گذاری بانک‌ها
o فرآیند محاسبه سود صندوق های درآمد ثابت
o نکات تکمیلی درباره صندوق های درآمد ثابت
صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟
یکی از فرآیندها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بورس، صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند؛ شرکت‌هایی با یک کادر متخصص و حرفه‌ای که نقدینگی را از سمت مردم جذب و در دارایی‌هایی مانند سهام یا اوراق بهادار دیگر و سپرده‌های بانکی سرمایه‌گذاری می‌کنند. افرادی که اطلاعات کافی در حوزه بورس و معاملات سهام ندارند می‌توانند سرمایه خود را در صندوق های سرمایه گذاری تزریق کنند و از این طریق، مدیریت دارایی خود را به افراد متخصص و باتجربه بسپارند. در گذشته بانک تنها گزینه برای سرمایه‌گذاری ایمن محسوب می‌شد اما رفته‌رفته سرمایه‌گذاران متوجه سود بیشتر صندوقها نسبت به سپرده‌های بانکی شدند و افراد بیشتری به صندوق های سرمایه گذاری در بورس تمایل پیدا کردند که نوعی سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در بورس محسوب می‌شود.
نوع صندوقها با توجه به ترکیب دارایی‌هایشان متفاوت است. معمولا ۷۰ الی ۹۰ درصد دارایی صندوق های درآمد ثابت را اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی، سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت تشکیل می‌دهد. باقی‌مانده دارایی این صندوقها معمولا با اختیار مدیر صندوق تا سقف ۱۰ درصد در بورس سرمایه‌گذاری می‌شود. این گونه صندوق مناسب افرادی است که از هیجان زیاد دوری می‌کنند و ریسک‌پذیری پایینی دارند.
این صندوقها ممکن است ETF یا قابل معامله در بورس باشند که در این صورت با استفاده از سامانه معاملاتی کارگزاری خود می‌توانید برای خرید آن‌ها اقدام کنید. بعضی از دیگر نیز مبتنی بر صدور ابطال هستند؛ در این صورت لازم است اطلاعات دقیق نحوه خرید و مدارک مورد نیاز را در وب سایت صندوقها مشاهده کنید.
بعضی از صندوق‌های درآمد ثابت در دوره‌های از پیش تعیین‌شده به سرمایه‌گذاران خود سود واریز می‌کند. دوره‌های پرداخت سود به سرمایه‌گذاران در این صندوقها به ترتیب ۱، ۳، ۶، ۱۲ ماهه است. ریسک نقدشوندگی یکی از مهمترین مسائلی است که هر سرمایه‌گذار باید در نظر بگیرد. از مزیت‌های این نوع صندوق می‌توان به قابلیت نقدشوندگی بسیار بالای آن اشاره کرد؛ به این معنی که در هر زمانی به پول خود احتیاج پیدا کردید، می‌توانید واحدهای صندوق را در کوتاه‌ترین زمان ممکن نقد کنید.
صندوق‌های درآمد ثابت همیشه یک ضامن نقدشوندگی دارند که معمولا از نهاد مالی معتبر تشکیل می‌شود. وجود همین ضامن ازنظر روانی برای سرمایه گذران بسیار تأثیرگذار است و آسودگی خاطر زیادی را به همراه دارد. در حال حاضر و در سال‌های اخیر بازدهی صندوق‌های درآمد ثابت بیشتر از بانک‌ها بوده و از همین جهت مورد توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران قرار گرفته است.
سوددهی بانک و صندوق های درآمد ثابت چقدر است؟
طبق آخرین مصوبه‌ای که در سال ۱۳۹۸ از جانب بانک مرکزی ابلاغ شد، بیشترین سود بانکی برای سپرده‌های کوتاه‌مدت ۱۰ درصد و برای سپرده‌های بلندمدت ۱۵ درصد لحاظ شد. البته نرخ سود در بعضی از بانک‌ها و موسسات بیشتر از این رقم بود.
همان طور که اشاره کردیم، انواع و اقسام صندوق های سرمایه گذاری در جهان و ایران وجود دارد که در این میان، صندوق های درآمد ثابت بیشترین شباهت را با سپرده‌های بانکی دارند. از طرفی چون ریسک این صندوقها پایین است و هیجانات بازار بورس تأثیر بدی روی آن‌ها ندارد، بسیار مورد پذیرش سرمایه‌گذاران قرار گرفته‌اند. تا انتهای سال ۱۳۹۸ در کشور ۲۰۱ صندوق سرمایه‌گذاری در کشور به ثبت رسیده بود که از این تعداد، ۷۹ مورد صندوق‌های با درآمد ثابت هستند. بعضی از این صندوقها در تاریخ‌های از قبل مشخص‌شده، سود به حساب سرمایه‌گذاران واریز می‌کنند. در نهایت جالب است که بدانید سوددهی صندوق‌های درآمد ثابت در سال گذشته میانگین حدود ۲۵ درصد بوده است.
بررسی صندوق های سرمایه گذاری بانک‌ها
صندوق های سرمایه گذاری بانکی، از انواع صندوق‌های در سهام، مختلط و درآمد ثابت هستند. از نظر ضامن نقدشوندگی نیز خود بانک مد نظر به‌عنوان پشتیبان نقدشوندگی صندوق معرفی می‌شود و سرمایه‌گذاران می‌توانند با خیال راحت سرمایه خود را به این صندوقها تزریق کنند. یکی از پارامترهای مهم برای هر سرمایه‌گذار در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سرعت نقدشوندگی آن است که با توجه به نوع صندوقی که شما در آن سرمایه‌گذاری می‌کنید، متفاوت خواهد بود. در هر صورت، صندوق‌های درآمد ثابت قدرت نقدشوندگی بسیار زیادی دارند که در مقایسه با سایر صندوقها برای سرمایه‌گذاران ایده‌ال است. افرادی که قصد دارند سرمایه خود از بانک خارج کنند، بدون شک به بهترین گزینه ممکن و جایگزین آن فکر می‌کنند و معمولا در رأس تصمیمات خود به صندوق‌های با درآمد ثابت می‌رسند.
فرآیند محاسبه سود صندوق‌های با درآمد ثابت
به طور معمول سرمایه‌گذاران از دو طریق می‌توانند سود خود را دریافت کنند:
افزایش ارزش خالص دارایی‌ها یا NAV : در این وضعیت با افزایش ارزش صندوق، قیمت‌های واحد صندوق افزایش خواهد یافت.
دریافت سود در بازه‌های زمانی تعریف‌شده: در این حالت بعضی از صندوقها تنها در پایان سال سود تقسیم می‌کنند و بعضی‌ها هم همانطور که از قبل اشاره کردیم به صورت دوره ماهیانه برای واریز سود اقدام می‌کنند. سرمایه‌گذاران می‌توانند بنا به نیاز یا ترجیحات مالی خود، صندوق‌های درآمد ثابت مختلف را انتخاب کنند.
با مراجعه به وب سایت fipiran.com می‌توانید اطلاعات مربوط به تمامی صندوقها را مشاهده کنید و میزان بازدهی آن‌ها را با هم مقایسه کنید.
نکات تکمیلی درباره صندوق‌های درآمد ثابت
حداقل و حداکثر سپرده در این صندوقها با هم متفاوت است و مبلغی در نظر گرفته می‌شود که هر صندوق تا آن حد می‌تواند سرمایه جذب کند. به عنوان مثال یک صندوق دو هزارمیلیاردی قادر به جذب سرمایه تا این سقف خواهد بود.
هنگام سرمایه‌گذاری در صندوقها، حتما اطلاعاتی نظیر هزینه صدور و ابطال را در نظر بگیرید.
سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری هم مانند صندوق‌های بانکی، معاف از مالیات است.
سخن آخر
صندوق‌های درآمد ثابت یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که با حداقل ریسک سود قابل قبولی ارائه می‌دهند. ریسک سرمایه‌گذاری در این صندوقها همانند سپرده‌های بانکی پایین است و از نظر ضامن نقد شوندگی همانند صندوق‌های بانکی بسیار قابل اطمینان هستند. با توجه به چهارچوب‌ها و سیاست‌های دولت و بانک مرکزی در راستای مدیریت سرمایه و امور مالی، در حال حاضر صندوق‌های درآمد ثابت گزینه مناسب‌تری از سپرده‌های بانکی هستند و شما می‌توانید با خیال راحت سرمایه خود را به این صندوقها اختصاص دهید.
از اعتماد سود بیشتری بگیرید
صندوق‌های درآمد ثابت بهترین ابزار کنترل ریسک پورتفو و اطمینان از کسب بازدهی مشخص هستند.
علاوه بر سرمایه‌گذاران شخصی، بسیاری از سازمان‌ها و اشخاص حقوقی هم، الزام به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های کم ریسک اعم از سپرده‌های بانکی و صندوق‌های درآمد ثابت دارند. این صندوقها به دلیل بازدهی بالاتر، ریسک کمتر و نقدشوندگی آنی بدون نرخ شکست بر سپرده‌های بانکی ارجحیت دارند.
صندوق درآمد ثابت قابل معامله افران (ETF) با ویژگی “عدم تقسیم سود ماهانه” و بازدهی همواره مثبت است. بدین معنا که مستقل از تاریخ صدور، هر زمان تصمیم به فروش واحدهای افران بگیرید، سود شناسایی خواهید کرد. افران به دلیل عملکرد کم نظیر بازار‌گردان خود، به عنوان نقدشونده‌ترین صندوق درآمد ثابت بازار شناخته شده است، سرمایه‌گذاران محترم هر زمان که اراده کنند می‌توانند نسبت به خرید و فروش واحدهای صندوق اقدام کنند.
افران با سرمایه‌گذاران دولتی و شناخته شده خود از جمله صندوق بازنشستگی کشوری، به عنوان یک صندوق درآمد ثابت معتبر و با بازدهی بالا در بین اهالی بازار سرمایه شناخته شده است.
نماد افران با سود روز شمار ۲۰%، هر روز حدود ۰.۵۵% روی تابلو مثبت است.
از اعتماد سود بیشتری بگیرید
صندوق‌های درآمد ثابت بهترین ابزار کنترل ریسک پورتفو و اطمینان از کسب بازدهی مشخص هستند.
علاوه بر سرمایه‌گذاران شخصی، بسیاری از سازمان‌ها و اشخاص حقوقی هم، الزام به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های کم ریسک اعم از سپرده‌های بانکی و صندوق‌های درآمد ثابت دارند. این صندوقها به دلیل بازدهی بالاتر، ریسک کمتر و نقدشوندگی آنی بدون نرخ شکست بر سپرده‌های بانکی ارجحیت دارند.
صندوق درآمد ثابت قابل معامله افران (ETF) با ویژگی “عدم تقسیم سود ماهانه” و بازدهی همواره مثبت است. بدین معنا که مستقل از تاریخ صدور، هر زمان تصمیم به فروش واحدهای افران بگیرید، سود شناسایی خواهید کرد. افران به دلیل عملکرد کم نظیر بازار‌گردان خود، به عنوان نقدشونده‌ترین صندوق درآمد ثابت بازار شناخته شده است، سرمایه‌گذاران محترم هر زمان که اراده کنند می‌توانند نسبت به خرید و فروش واحدهای صندوق اقدام کنند.
افران با سرمایه‌گذاران دولتی و شناخته شده خود از جمله صندوق بازنشستگی کشوری، به عنوان یک صندوق درآمد ثابت معتبر و با بازدهی بالا در بین اهالی بازار سرمایه شناخته شده است.
نماد افران با سود روز شمار ۲۰%، هر روز حدود ۰.۵۵% روی تابلو مثبت است.
مزایا و معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری چیست؟
صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از نهادهای تقریبا نو ظهوری محسوب می‌شوند که در سال‌های اخیر رشد چشمگیری نیز داشته‌اند. این صندوقها به شما کمک می‌کنند تا به جای پس‌انداز کردن پول خود، آن را در جای دیگری سرمایه‌گذاری کنید و در مدت کمتری سود قابل قبولی را دریافت کنید. حتی بدون داشتن اطلاعات درباره‌ی بازار و بورس هم قادر خواهید بود با روش‌های غیر مستقیم سرمایه‌گذاری، ارزش پول‌تان را حفظ کنید.
البته این صندوقها مزایا و معایبی دارند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم و بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری را به شما معرفی می‌کنیم. همراه ما باشید.
صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟
پیش از آنکه بخواهیم از مزایا و معایب صندوق سرمایه‌گذاری برایتان بگوییم، خوب است که ابتدا تعریفی از آن را ارائه دهیم. اکثرا ما به دلایل مختلفی مانند، نداشتن اطلاعات کافی و کمبود وقت، پول خود را در بانک‌ها پس‌انداز می‌کنیم. در حالی که امروزه می‌توان با کمی تحقیق و جستجو، پول را در نهادی دیگر سرمایه‌گذاری کرد تا بهره‌وری و سود آن هم افزایش یابند.
صندوق سرمایه‌گذاری یکی از این گزینه‌ها است و این فرصت را برای شما فراهم می‌کند که به صورت غیر مستقیم در بازار بورس سرمایه‌گذاری کنید. در این صورت سود پول شما بیشتر از زمانی است که آن را در بانک پس‌انداز می‌کنید. ما می‌توانیم صندوق سرمایه‌گذاری را مانند یک شرکتی بدانیم که افراد پول‌های خود را روی هم می‌گذارند و سرمایه تشکیل می‌دهند. اما در این‌جا، صندوق از مجموعه‌ای از اوراق بهادار مثل اوراق مشارکت و سهام تشکیل شده است.
مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری
مدیریت حرفه‌ای و اطمینان بالا
یکی از مهمترین مزایای این صندوقها، وجود کارشناسان و افراد حرفه‌ای است. آن‌ها دانش و تجربه‌ی فوق‌العاداه‌ای در حوزه بازار بورس دارند و به بهترین شکل ممکن سرمایه افراد را مدیریت می‌کنند. در واقع این کار اصلا آسان نیست و افراد تازه‌کار معمولا در ابتدای سرمایه‌گذاری با ضررهای مالی زیادی روبه‌رو می‌شوند. بنابراین شما می‌توانید از کارشناسانی کمک بگیرید که علاوه بر دانش تئوری، تجربه کاری هم داشته باشند.
در نتیجه شما از سرمایه‌گذاری خود اطمینان خاطر بیشتری دارید و می‌توانید از تنش و اضطراب به دور باشید. البته ریسک سرمایه‌گذاری در هر صندوق با دیگری تفاوت دارد، ولی به طور کلی افراد حرفه‌ای، در اکثر حوزه‌های مختلف مثل ارز، طلا، سکه و … تخصص دارند و می‌توانند شرایط را کنترل کنند.
صرفه جویی در وقت و هزینه
برعکس برخی دیگر از بازارهای سرمایه‌گذاری، در این‌جا شما می‌توانید در وقت خود نیز صرفه‌جویی کنید. زیرا نیازی نیست که شخصا به تحلیل و پیگیری بازار بپردازید، کارشناسان صندوق این وظیفه را به خوبی انجام می‌دهند. در حالی‌که در روش سرمایه گذاری مستقیم، شما باید ساعاتی از روز را به بررسی اوضاع صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟ بورس بپردازید و این وقت زیادی از شما می‌گیرد. این کار برای افرادی که شغل ثابت دیگری دارند نیز سخت‌تر می‌شود.
ولی در صندوق سرمایه‌گذاری که روشی غیر مستقیم به حساب می‌آید، افراد نه تنها می‌توانند پول خود را سرمایه‌گذاری کنند، بلکه می‌توانند به طور همزمان شغل ثابت و تمام وقت داشته باشند. از طرفی دیگر، در این‌جا نیازی نیست که سرمایه‌گذاران در کلاس‌های بورس و دوره‌های این چنینی شرکت کنند. بنابراین علاوه بر صرفه‌جویی در وقت، در هزینه‌های جانبی شرکت در کلاس‌ها نیز صرفه‌جویی می‌شود.
قابلیت نقد شوَندگی بالا
اگر در بازار بورس سرمایه‌گذاری کرده باشید، حتما می‌دانید که در این بازار در بیشتر مواقع صف فروش ایجاد می‌شود و همین موضوع میزان نقدینگی را کاهش می‌دهد. به علاوه، ممکن است که در فروش سهام تاخیر ایجاد شود و افراد ضرر کنند. ولی یکی دیگر از مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری این است که شما می‌توانید واحد سرمایه‌گذاری خود را بفروشید و سود آن را دریافت کنید. معمولا در این صندوقها یک ضامن نقدشوندگی هم وجود دارد تا در زمان فروش مشکلی پیش نیاید.
تنوع بخشی
در صندوق سرمایه‌گذاری فرصتی فراهم شده است تا افراد بتوانند در کالاهای مختلفی از جمله محصولات کشاورزی، طلا و حتی زمین، سرمایه‌گذاری کنند. همچنین افراد می‌توانند با توجه به میزان ریسک‌پذیری و سرمایه‌شان، در صندوق‌های مختلفی عضو شوند. مثلا برخی از صندوقها به گونه‌ای هستند که می‌توانید از آن‌ها درآمد ثابتی کسب کنید.
با این‌که برخی دیگر ریسک بیشتری دارند، ولی سود بالاتری را نیز شامل می‌شوند. در واقع این متنوع‌سازی باعث می‌شود که در بلند مدت میزان ریسک کمتر شود و پرتفوی صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟ با دوام‌تری به وجود آید. به علاوه، یکی دیگر از مزیت‌های صندوق سرمایه‌گذاری این است که شما می‌توانید با سرمایه کم و خرد وارد آن شوید و بعد از مدتی با تجمیع سرمایه این امکان برایتان فراهم می‌شود تا سود بیشتری بگیرید و سرمایه کلان داشته باشید.
شفافیت در اطلاعات و امکان مقایسه
عدوم وجود شفافیت مالی و اطمینان از سرمایه‌گذاری، از جمله نگرانی‌هایی افراد است که باعث می‌شود آن‌ها از وارد شدن به بازار بورس منصرف شوند. ولی در صندوق سرمایه‌گذاری شرایطی فراهم شده که مردم بتوانند به راحتی و در زمان‌های مشخصی ارزش دارایی‌ها را چک کنند. بنابراین هر 2 دقیقه صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟ یکبار، ارزش دارایی‌ها صندوق‌های قابل معامله اعلام می‌شود و شما می‌توانید به‌صورت روزانه ارزش صندوق‌های غیر قابل معامله را نیز بررسی کنید.
بنابراین کافیست به سایت هر صندوق بروید و با بررسی اطلاعات، سرمایه‌گذاری مطمئنی را برای خودتان رقم بزنید. این اطلاعات بسیار دقیق‌اند و از سمت نهادهای نظارتی مانند سازمان بورس منتشر می‌شوند. بنابراین سرمایه‌گذاران می‌توانند با مقایسه صندوق‌های مختلف و با توجه به شرایط شخصی خود، بهترین صندوق سرمایه‌گذاری را انتخاب کنند.
معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری
دارای سود کمتر نسبت به روش مستقیم
در روش سرمایه‌گذاری در صندوق، شما سود کمتری دریافت خواهید کرد. درست است که در سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس احتمال ضرر و زیان بالا می‌‌رود، ولی با این حال سود آن بیشتر است. از این‌رو معمولا افرادی که وقت و دانش بیشتری دارند، بازار سرمایه‌گذاری مستقیم را ترجیح می‌دهند.
کاهش قدرت اختیار بر سرمایه شخصی
یکی دیگر از معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری، کاهش اختیار سرمایه‌گذار است که به نوعی محدودیت برای او ایجاد می‌کند. در سرمایه‌گذاری مستقیم فرد می‌تواند بر سرمایه خود کاملا کنترل داشته باشد و خرید و فروش‌ها با نظارت شخص او صورت می‌گیرند. اما در روش غیر مستقیم اینطور نیست و تصمیم‌گیری‌ها از طریق مدیران صندوق انجام شده و سرمایه‌گذار فقط سود پول خود را دریافت می‌کند.
مثلا برای خرید سهم یا سرمایه‌گذاری در یک شرکت، فرد قدرت انتخاب ندارد و این مورد دقیقا همانند پس‌انداز در بانک است. یعنی مدیران بانک و صندوق، خودشان تصمیم می‌گیرند که کجا سرمایه‌گذاری کنند. البته این مورد برای برخی از افراد محدودیت است و برای برخی دیگر هم یک فرصت تا همه‌ی کارها را به مشاوران بسپارند و در وقت خود صرفه‌جویی کنند.
نداشتن حق رای
شما با شرکت در بازار سرمایه می‌توانید در تمامی جلسات شرکت کرده و از سهام خود دفاع کنید. ولی در صندوق‌های سرمایه‌گذاری اینطور نیست و حق شرکت در بخش‌هایی که در آن‌ها سهیم هستید را ندارید. البته فقط در زمانی می‌توانید مثل مدیران در این جلسات شرکت کنید، که واحد سرمایه گذاری ممتاز داشته باشید.
پرداخت هزینه‌های صندوق
در بازار مستقیم، نیازی نیست که فرد سرمایه‌گذار هزینه بیشتری را پرداخت کند. ولی صندوق ها دارای دفاتر و کارمندان متفاوتی‌اند که باید بخشی از دستمزد و هزینه‌های جاری آن‌ها را سرمایه‌گذاران پرداخت کنند. به همین دلیل، معمولا مدیران صندوق این هزینه‌ها را از سود و بازگشت سرمایه فرد کم می‌کنند و در نتیجه همین باعث کاهش سود در روش سرمایه گذاری غیر مستقیم می‌شود. در همین راستا شما باید مراقب باشید که میزان این هزینه‌های جاری چه قدر است. زیرا گاهی سرمایه‌گذاران از آن‌ها بی‌اطلاع‌اند و متاسفانه صندوق ها رقم بیشتری را از سود آن‌ها کسر می‌کنند.
محدودیت در تعداد واحدهای قابل صدور
یکی دیگر از معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری این موضوع است که با تمام شدن واحدهای صادر شده، سرمایه‌گذار باید منتظر شود تا شاید برخی از واحدهای صندوق باطل شوند و واحد جدیدی برای او صادر شود. یا این‌که، صندوق باید از سازمان بورس مجوز مشخصی را دریافت کند تا به وسیله آن سقف واحدهای قابل صدور را افزایش دهد. مورد دوم برای همه‌ی صندوقها قابل دریافت نیست و معمولا آن‌هایی موفق به اخذ مجوز می‌شوند که عملکرد خوبی داشته‌اند و تقاضا برای آن‌ها بالا است.
لحظه‌ای نبودن قیمت‌گذاری
همانطور که از عنوان این مورد مشخص است، در صندوق‌های سرمایه سرمایه‌گذاری قیمتِ لحظه‌ای واحدها اعلام نمی‌شوند. یعنی اگر شما بخواهید همین امروز یک واحد از صندوق را خریداری کنید، باید تا انتهای روز کاری صبر کنید و قیمتی که برای فردا اعلام می‌شود را بخرید. به علاوه، هنگام ابطال واحدها نیز این مشکل همچنان وجود دارد.
بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری
تشکیل صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران تقریبا فعالیتی جدید به حساب می‌آید، زیرا اولین صندوق در سال 1388 تشکیل شد. بنابراین هنوز مردم زیادی از وجود آن‌ها اطلاعی ندارند، یا به راحتی نمی‌توانند اعتماد کنند. ولی اگر درباره‌ی مزایای آن‌ها اطلاعات بیشتری داشته باشند، حتما از این موقعیت ایده‌آل استفاده می‌کنند. در حال حاضر ارزش این صندوقها در حدود ۰.۹ واحد از ارزش کل بازار است. شاید این رقم ناچیز برسد، اما با ایجاد صندوق‌های حرفه‌ای‌تر حتما رشد چشمگیری خواهد داشت.
صندوقها را بر اساس نوع سرمایه‌گذاری به سه نوع اصلی تقسیم می‌کنند. اولین نوع سرمایه‌گذاری، سهام است و بیشترین نیروی خود را بر روی سهام بورسی می‌گذارد. صندوق بعدی، درآمد ثابت است که نهایتا مقدار سود مشخص و تضمین شده‌ای دارد. این‌ها بر روی اوارق دولتی سرمایه‌گذاری می‌کنند و به همین جهت ریسک کمتری دارند. نوع آخر، صندوق مختلط نام دارد که به‌صورت سرمایه گذاری بر اوراق بانکی و درصدی از بازار بورس فعالیت می‌کند.
حال پس از معرفی انواع صندوقها، در ادامه بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سال 99 را به شما معرفی می‌کنیم:
بهترین صندوق‌های درآمد ثابت
- نیکوکاری کشتی ورزش ملی ایران: بازدهی سالانه ۱۰۰ درصد
- نیکوکاری دانشگاه الزهرا: بازدهی سالانه، ۶۲ درصد
- گنجینه الماس بیمه دی: بازدهی سالانه، ۵۹ درصد
- صندوق مشترک البرز: بازدهی سالانه، ۵۹ درصد
- پاداش سرمایه بهگزین: بازدهی سالانه، ۵۲ درصد
بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط
- یکم نیکوکاری آگاه: بازدهی سالانه، ۲۵۸ درصد
- سپهر اندیشه نوین: بازدهی سالانه، ۱۴۹ درصد
- نیکوکاری میراث ماندگار پاسارگاد: بازدهی سالانه، ۱۳۱ درصد
- نیکوکاری ایتام برکت: بازدهی سالانه، ۱۲۹ درصد
- صندوق سرمایه‌گذاری توسعه ممتاز: بازدهی سالانه، ۱۱۴ درصد
بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام
- مشترک نیکوکاری ندای امید: بازدهی سالانه، ۳۲۷ درصد
- سرو سودمند مدبران: بازدهی سالانه، ۲۵۵ درصد
- آسمان آرمانی سهام: بازدهی سالانه، ۲۳۸ درصد
- هستی بخش آگاه: بازدهی سالانه، ۲۱۷ درصد
- صندوق سرمایه‌گذاری سهام بزرگ کاردان: بازدهی سالانه، ۲۰۷ درصد
نتیجه‌گیری
ما در این مطلب مهمترین مزایا و معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری را با شما به اشتراک گذاشتیم و تعدادی از بهترین صندوقها را نیز معرفی کردیم. باتوجه به این نکات و کسب اطلاعات مختصری درباره بازار بورس، شما می‌توانید تصمیم بگیرید که سرمایه خود را در کدام صندوق قرار دهید. همچنین صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟ پیشنهاد می‌شود که پیش از انتخاب صندوق مورد نظر، ابتدا به بررسی میزان بازدهی یک ماه اخیر آن بپردازید تا بهترین گزینه را انتخاب کنید.
اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید و از دو امکان جذاب و جدیدمون استفاده کنید😊
منظور از صدور و ابطال چیست و چگونه انجام می‌شود؟
بازار بورس به دلیل ویژگی‌هایی همچون حمایت و شفافیت قانونی، سهولت نقد شوندگی، عدم وجود محدودیت در معامله، معافیت مالیاتی، تنوع بازه سرمایه‌گذاری و … ازجمله بهترین، پرسودترین و مطمئن‌ترین حوزه‌های سرمایه‌گذاری است اما حضور مستقیم در این بازار به دانش، مهارت، تجربه، زمان و انرژی زیادی نیاز دارد و افرادی که قادر به حضور مستقیم نیستند باید از روش‌های غیرمستقیم مانند خرید صندوق سرمایه گذاری اقدام به سرمایه‌گذاری بکنند. برای استفاده از این صندوقها نیز لازم است که سرمایه‌گذاران با اصطلاحات مختلف و متنوع بازار آشنایی داشته باشند. در ادامه مطلب به بررسی اصطلاحات اصلی خصوصاً صدور و ابطال پرداخته خواهد شد.
انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری
امروزه انواع صندوق سرمایه گذاری با قابلیت‌ها و ویژگی‌های مختلفی وجود دارند که هرکدام می‌توانند میزان سوددهی متفاوتی داشته باشند. ازنظر شیوه‌های خرید و فروش واحدهای سرمایه‌گذاری می‌توان صندوقها را به دو گروه اصلی شامل صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال و صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) تقسیم کرد. برای معامله واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری که مبتنی بر صدور و ابطال هستند افراد باید برای کسب اطلاعات و نحوه معامله به وب‌سایت رسمی صندوقها مراجعه کنند. برای معامله این صندوقها می‌توان به هم به شکل حضوری اقدام کرد و هم از طریق احراز هویت و ثبت‌نام در سایت رسمی صندوق این کار را انجام داد.
اهمیت آگاهی از صدور و ابطال
افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در هر حوزه‌ای را دارند باید ابتدا با مفاهیم اولیه و اصطلاحات رایج و کاربردی آن آشنایی داشته باشند تا بتوانند به موفقیت برسند. بازارهای مالی خصوصاً بازار بورس و صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز از این قاعده مستثنی نیستند و کسانی که قصد حضور در این بازار و سرمایه‌گذاری دارند حتماً باید از اصطلاحات رایج آن آگاهی داشته باشند. علاوه بر اصطلاحات و مفاهیمی مانند NAV (ارزش خالص دارایی‌ها)، قیمت آماری، مجمع صندوقها، ارکان صندوقها، حسابرسی، مدیر سمت، ضامن نقد شوندگی، رکن بازارگردانی و … اصطلاح صدور و ابطال از مهمترین مفاهیم و اصطلاحات موجود در صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که در حقیقت معادل خرید و فروش می‌باشند.
در اصل زمانی که فرد اقدام به سرمایه‌گذاری در یک صندوق سرمایه‌گذاری می‌کند باید واحدهای آن صندوق را به تعداد مورد نظر خود خریداری نماید. عمل خرید واحدهای سرمایه‌گذاری در یک صندوق سرمایه‌گذاری را صدور و عمل فروش هرکدام از این واحدها ابطال نامیده می‌شود. همان‌گونه که در حضور مستقیم و سرمایه گذاری در بورس برای خرید و فروش سهام شرکت‌ها اقدام می‌شود در این صندوقها نیز برای صدور و ابطال واحدها انجام خواهد شد.
نحوه محاسبه قیمت صدور و ابطال در صندوق‌های سرمایه‌گذاری
یکی از مهمترین فاکتورهایی که لازم است سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در صندوقها از آن آگاهی داشته باشند شیوه قیمت‌گذاری صدور یا ابطال خواهد بود. یکی از مهمترین اصطلاحات بازار بورس و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مفهوم NAV است که مخفف Net Asset Value به معنی ارزش خالص دارایی‌های صندوق است. چنانچه میزان کل NAV یک صندوق بر تعداد کل واحدهای سرمایه‌گذاری آن که متعلق به سرمایه‌گذاران است تقسیم شود عددی به دست می‌آید که در حقیقت قیمت هر واحد سرمایه‌گذاری صندوق خواهد بود.
در اصل باید گفت که قیمت صدور و ابطال واحدها در صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر مبنای ارزش خالص هر واحد به دست خواهد آمد. البته باید توجه داشت که ارزش خالص واحدها می‌تواند بر اساس افزایش و کاهش سهام و اوراق بهاداری که صندوقها خریداری کرده‌اند تغییر کند و میزان سود و زیان سهامداران بر اساس این تغییرات قیمت متفاوت خواهد بود.
NAV صدور و ابطال چیست؟
افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در صندوقها و خرید واحدهای آن را داشته باشند باید بر اساس آخرین NAV صدور پول واحدها را پرداخت نمایند. در اصل NAV صدور مقداری بیشتر از ارزش خالص هر واحد (NAV) می‌باشد. مهمترین دلیلی برای این تفاوت در قیمت این است که مدیر صندوقها باید برای خرید اوراق بهادار جدید هزینه‌هایی به‌عنوان کارمزد معاملات پرداخت نماید و این هزینه‌ها باید از سرمایه‌گذاران جدید دریافت شود؛ بنابراین افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در یک صندوق سرمایه‌گذاری را دارند موظف به پرداخت هزینه‌های حساب شده در NAV صدور خواهند بود و به همین دلیل است که قیمت واحدها بیشتر از ارزش خالص آن‌ها می‌باشد.
NAV ابطال هم همانند NAV صدور همراه با محاسبات ویژه‌ای خواهد بود و درصورتی‌که مدیریت صندوق‌های سرمایه‌گذاری قیمت‌های سهامی که جز دارایی‌های صندوق است را تعدیل نکند، این قیمت به میزان ارزش خالص دارایی هر واحد خواهد. در حقیقت NAV ابطال عبارت است از ارزش خالص دارایی هر واحد از صندوق‌های سرمایه‌گذاری که هزینه‌های قانونی شامل هزینه‌های مربوط به معاملات از آن کسر شده است.
قیمت آماری خالص ارزش دارایی‌ها
ممکن است در مقاطع مختلف و به دلایل مختلفی تعدادی از سهام موجود در سبد اوراق بهادار صندوقها بازار فعالی نداشته باشند و این باعث می‌شود قیمت صدور و ابطال واحدها بر روی تابلوهای معاملاتی با واقعیت تفاوت‌هایی داشته باشند. در این حالت مدیریت صندوقها این اختیار را دارند که در چهارچوب دستورالعمل‌های مربوطه قیمت واحدهای سرمایه‌گذاری را متعادل کنند. البته این تغییرات باید در شرایط مشخصی انجام شود. قیمت آماری بر اساس آخرین قیمت بسته شدن سهام منظور می‌شود و فقط یک مبنای مقایسه‌ای می‌باشد و درصورتی‌که مدیریت صندوق قیمت صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟ سهام را متعادل نکرده باشد قیمت آماری و ابطال اعداد واحدی را نشان خواهند داد.
مشخص شدن تعداد واحدها بعد از ثبت درخواست صدور
امروزه انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر صدور و ابطال وجود دارند که میزان سوددهی و ریسک‌پذیری مختلفی دارند و از ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی برخوردار هستند. با توجه به آن که سرمایه‌گذاران در کدام یک از صندوق‌های سرمایه‌گذاری اقدام به سرمایه‌گذاری نموده‌اند ممکن است که زمان صدور واحدها متفاوت باشد. با توجه به نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری ممکن است بعداً از پرداخت هزینه واحدها 2 تا 3 روز تعداد آن‌ها مشخص خواهد شد. البته صندوق‌های با درآمد ثابت یک روز بعد از واریز وجه تعداد واحدها را مشخص می‌کنند.
زمان ابطال واحد بعد از صدور
یکی دیگر از نکات مهمی که باید سرمایه‌گذاران به آن توجه داشته باشند مدت زمانی است که می‌توانند بعد از صدور واحدها اقدام به ابطال آن‌ها بکنند. تعدادی از این صندوقها نرخ شکست نداشته و سرمایه‌داران می‌توانند بعد از مشخص شدن تعداد واحدها اقدام به درخواست ابطال نمایند مگر آنکه صندوق موردنظر دارای مدت ماندگاری خاصی باشد. در صورت ابطال واحدها قبل از مدت ماندگاری، سرمایه‌گذاران فقط می‌توانند مابه‌التفاوت قیمت صدور و ابطال را دریافت کنند که امکان دارد از نرخ سود پیش‌بینی شده صندوق کمتر باشد. در تعدادی از صندوقها نیز چنانچه سرمایه‌دار قبل از مدت ماندگاری اقدام به ابطال نماید سودی به او تعلق نخواهد گرفت.
مدت زمان ماندگاری صندوقها باهم متفاوت هستند. همچنین مدت زمان واریز پول به حساب بعد از درخواست ابطال می‌تواند متفاوت باشد. مدت زمان واریز پول واحدها به حساب سرمایه‌گذاران در هر صندوق متفاوت خواهد بود. ممکن است صندوقی بعد از 24 ساعت کاری واریز پول را انجام دهد و ممکن است صندوق‌های دیگر در مدت زمان بیشتری پرداخت وجوه را انجام دهند.
چه افرادی باید از در صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کنند
همانطور که گفته شد سرمایه‌گذاری در بازار بورس به‌صورت مستقیم اگرچه می‌تواند سوددهی مناسبی داشته باشد اما قطعاً صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟ ریسک بسیار بالایی نیز دارد و کسانی که دانش، مهارت و تجربه کافی نداشته باشند نمی‌توانند در بلندمدت موفقیتی کسب کنند. افراد که قادر به حضور مستقیم در بازار بورس نیستند می‌توانند متناسب با میزان سرمایه، میزان ریسک‌پذیری و زمان سرمایه‌گذاری از صندوق‌های مختلف سرمایه‌گذاری خرید کنند. همچنین این افراد اگر ریسک حضور در بازار بورس را داشته باشند و از دانش و مهارت کافی برخوردار نباشند می‌توانند از خدمات سبدگردانی اختصاصی استفاده کنند. در این حالت سرمایه‌گذار کارمزدی توافقی به سبد گردان پرداخت کرده و سرمایه خود را به‌صورت مستقیم وارد بازار بورس می‌کند.
جمع‌بندی نهایی
سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌تواند بهترین و مناسب‌ترین گزینه برای افرادی باشد که دانش استفاده از انواع روش‌های تحلیل تکنیکال در سرمایه‌گذاری بورس را نداشته و مهارت، تجربه، زمان و انرژی کافی برای حضور مستقیم در این بازار را نیز ندارند. تعدادی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر صدور و ابطال هستند و سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در این صندوقها باید با مفهوم صدور و ابطال و همچنین مفاهیم دیگری همچون مجمع صندوقها، ضامن نقد شوندگی، رکن بازارگردانی، ارکان صندوقها، حسابرسی، مدیر سمت و … آشنایی داشته باشند. کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در صندوق‌های مختلف را دارند می‌توانند از خدمات ویژه شرکت سبد گردان آرکا استفاده کنند و بهترین و مطمئن‌ترین سرمایه‌گذاری را انتخاب نمایند.
